کارنامه سیاه شیطان بزرگ در نقض سیستماتیک حقوق بشر
ستاد حقوق بشر در گزارشی ویژه با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در نامگذاری هفته دوم تیرماه به عنوان «هفته حقوق بشر آمریکایی»، موارد نقض حقوق بشر از سوی آمریکا را مورد بررسی قرار داده است.
مقدمه
حقوق بشر از موضوعات مهم، تأثیرگذار و همچنین چالش برانگیز در عرصه بینالمللی است. نظام مقدس جمهوری اسلامی با الهام از آموزههای دین مبین، انسان ساز و رهایی بخش اسلام که توجه به کرامت ذاتی و ارزشهای والای انسانی (وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ) از بنیانهای فکری و مآلاً تأثیرگذار بر نظام حقوقی آن است، پیوسته تلاش کرده است که با هدف حفظ ارزش و کرامت انسانی از منظر تقنین، اجرا و سیاستهای کلی این مهم را مورد امعان نظر خاص قرار دهد. از طرف دیگر، متناظر با قریب چهار دهه پس از انقلاب اسلامی، حقوق ملت ایران همواره از سوی کشورهای مدعی حقوق بشر نقض شده است. در واقع جمهوری اسلامی ایران همگام با پیشرفتها و دستاوردها در حوزه حقوق بشر، از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون قربانی نقض حقوق بشر به طور گسترده نیز بوده است. شهادت 17 هزار نفر انسان بیگناه در اثر اقدامات تروریستی، شهادت بیش از 200 هزار نفر و مجروحیت بیش از 700 هزار نفر در جریان جنگ تحمیلی 7 ساله، شهادت بیش از 13 هزار نفر و مجروحیت بیش از 100 هزار نفر در اثر کاربرد سلاحهای شیمیایی، شهادت بیش از 4 هزار نفر از مأموران نیروی انتظامی و مرزی در راه مبارزه با مواد مخدر، و نقض گسترده حقوق ملت ایران در اثر تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی تنها برخی از این مصادیق هستند.
نکته مهمی که نباید از آن غافل شد، این است که این اقدامات یا با مداخله و حمایت مستقیم یا غیرمستقیم مدعیان دروغین حقوق بشر به ویژه آمریکا صورت گرفتهاند.
در این راستا، مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خانوادههای شهدای هفتم تیر و جمعی از خانوادههای دارای چند شهید استان تهران با معظم له (۱۳۹۴/۰۴/۰۶)، با اشاره به اقدامات کشورهای غربی و خاصه آمریکا در تصمیمسازی و نیز برخی موارد نقض حقوق بشر در ایران، سخنان تأثیرگذاری را ایراد فرمودند.
معظم له افشا شدن چهره واقعی قدرتهای استکباری مدعی حقوق بشر را از جمله برکات خون شهدای هفتم تیر برشمردند و خاطرنشان کردند: همان کسانی که مرتکب جنایت هفتم تیر شدند، اکنون آزادانه در اروپا و آمریکا فعالیت و با مسئولان این کشورها دیدار می کنند و حتی برای آنها جلسات سخنرانی با موضوع حقوق بشر! گذاشته می شود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه چنین برخوردهایی نشان از اوج نفاق و دورویی و خباثت مدعیان حقوق بشر دارد، فرمودند: کشور ما دارای هفده هزار شهید ترور است که اغلب آنان مردم عادی اعم از کاسب، کشاورز، کارمند، استاد دانشگاه و حتی زنان و کودکان هستند، اما عاملان همه این ترورها آزادانه در کشورهای مدعی حقوق بشر حضور دارند.
مقام معظم رهبری شناخت دشمن را یکی دیگر از نیازهای اساسی امروز برشمردند و با هشدار درباره برخی تلاشها در بزک کردن تبلیغاتی و رسانهای چهره جنایتکار دشمن، به برخی نمونههای اقدامات تروریستی آمریکا و عوامل آن علیه ملت ایران اشاره کردند.
«حادثه 7 تیر سال 1360»، «بمباران شیمیایی سردشت در 7 تیر 1366»، «ترور شهید صدوقی در 11 تیر سال 1361» و «ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایران در 12 تیر سال 1367»، نمونههایی از اقدامات تروریستی آمریکا و یا عوامل آن بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی از آنها یاد کردند و افزودند: برخی معتقدند که باید این ایام تیرماه (7 تا 12 تیرماه) به عنوان «هفته حقوق بشر آمریکایی» نامگذاری شود.
خنثیسازی کودتای نوژه در 18 تیرماه 1359 و ترور رییسجمهوری اسلامی ایران (مقام معظم رهبری) در 6 تیرماه 1360 را نیز میتوان به فهرست مزبور در ارتباط با وقایع تیرماه اضافه کرد. در این گزارش تلاش میشود تا ضمن تشریح حوادث تروریستی رخ داده در تیرماه، فهرستی از جنایات آمریکا علیه ملت جمهوری اسلامی ایران و محورهای مهم نقض حقوق بشر توسط این کشور ارائه شود. امیدواریم نهادهای ذیربط و رسانهها هر سال در تیرماه در این خصوص به روشنگری بپردازند.
بخش اول- اقدامات عمده در نقض حقوق بشر ملت ایران در تیرماه
ترور نافرجام رییسجمهوری اسلامی ایران (مقام معظم رهبری) در 6 تیرماه 1359
یکی از مهمترین حربههای آمریکاییها و بازوهای اجرایی آنها در ایران برای متوقف کردن حرکت انقلاب اسلامی، جلوگیری از تکوین گفتمان و نظام فکری اسلامی بود. آنها در ابتدا برای این کار دو مسیر را دنبال کردند: اول، تقویت گفتمانها و اندیشههای التقاطی و دوم حذف نخبگان فکری و فرهنگی جریانساز اسلامی. ترور نافرجام رییسجمهوری اسلامی ایران (مقام معظم رهبری) در 6 تیرماه 1359 توسط گروه فرقان نمونهای از این اقدامات تروریستی به شمار میرود.
خنثی سازی کودتاى نوژه
کودتای نوژه تلاشی عمده برای تغییر نظام پس از انقلاب اسلامی به شمار میرود. ستاد فرماندهی کودتا در پاریس متشکل از سران سابق رژیم شاه بودند که از ایران گریخته بودند. در صدر این ستاد، شاپور بختیار قرار داشت.
این ستاد به عنوان بازوی سازمان سیا برای براندازی نظام جمهوری اسلامی فعالیت میکرد و بودجه و امکانات خود را از آن میگرفت و در عین حال، کارشناسان اطلاعاتی و نظامی آمریکا، رژیم صهیونیستی اسرائیل و عراق نیز در آن رفت و آمد داشتند.
در کودتای نوژه قرار بود چند هواپیما از فرودگاه همدان پرواز کرده و بیت امام خمینی (ره)، مراکز اصلی سپاه، بسیج، صدا و سیما و همچنین فرودگاههای نظامی را بمباران کنند و در نهایت، زمینه بازگشت بختیار و اعضای ستاد پاریس را به کشور فراهم کنند. اما با عنایت الهی، هیچ یک از این تدابیر شوم به تحقق نپیوست و این کودتا در 18 تیرماه 1359 کاملاً خنثی شد.
انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیرماه ۱۳۶۰
انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیرماه ۱۳۶۰ منجر به شهادت بیش از هفتاد تن از مسئولان جمهوری اسلامی ایران از جمله شهید بهشتی، دبیرکل حزب و رئیس دیوان عالی کشور، چهار تن از وزرای کابینه دولت و ۲۳ نماینده مجلس شد. سعید شاهسوندی، عضو سابق کمیته مرکزی گروهک منافقین میگوید که این انفجار توسط منافقین خلق طراحی و اجرا شده است. اجرای این عملیات را محمدرضا کلاهی به عهده داشت که پس از انفجار توانست فرار کند و بعد از آن راهی فرانسه شد.
ترور شهید صدوقی در 11 تیرماه 1360
شهید صدوقی به دلیل تأثیرگذاری فراوان در جریان انقلاب اسلامی، به شدت مورد خشم دشمنان انقلاب قرار داشت و چندبار نیز مورد سوء قصد قرار گرفت. سرانجام در ماه مبارک رمضان مصادف با یازدهم تیرماه سال 1360 بعد از نماز پرشکوه جمعه، مورد حمله انتحاری یکی از عوامل گروهک منافقین قرار گرفت و به شهادت نائل شد. در این عملیات تروریستی، علاوه بر شهید آیتالله صدوقی، تعدادی از پاسداران محافظ ایشان مجروح شده و سه نفر از نمازگزاران نیز مظلومانه به شهادت رسیدند.
بمباران شیمیایی سردشت در 7 تیرماه 1366
نیروی هوایی عراق در ۷ تیرماه ۱۳۶۶ با استفاده از بمبهای شیمیایی که با کمک آمریکا و کشورهای اروپایی آنها را تولید میکرد، چهار نقطه پرازدحام شهر سردشت (از توابع استان آذربایجان غربی) را بمباران کرد. در این حمله شیمیایی، ۱۱۰ نفر از ساکنان غیرنظامی شهر شهید و ۸۰۰۰ نفر دیگر نیز در معرض گازهای سمی قرار گرفتند و مجروح شدند.
ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایران در 12 تیرماه 1367
پرواز مسافربری شماره ۶۵۵ شرکت هواپیمایی ایران ایر در ۱۲ تیرماه ۱۳۶۷ از بندر عباس به مقصد دبی در حرکت بود که با شلیک موشک هدایت شونده از ناو یواساس وینسنس متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بر فراز خلیج فارس سرنگون شد و تمامی ۲۹۰ سرنشین آن که شامل ۴۶ مسافر غیرایرانی و ۶۶ کودک بودند، جان باختند. این جنایات از نظر میزان تلفات انسانی، جزء یکی از جنایات مرگبار هوایی تاریخ است. آمریکا هرگز بابت این جنایت خود عذرخواهی نکرد و هیچکدام از خدمه ناو وینسنس نیز تحت پیگرد قرار نگرفتند؛ حتی ویلیام راجرز، فرمانده ناو جنگی آمریکا در پایان خدمت خود مدال شجاعت گرفت.
بخش دوم- فهرستی از 6 دهه جنایات آمریکا علیه ملت ایران
در هر دوره از حیات انقلاب اسلامی، آمریکاییها سعی کردهاند برای تضعیف و براندازی جمهوری اسلامی در یکی از حوزههای امنیتی، نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی وارد شده و تمامی تلاش و امکانات را در راستای اهداف شوم خود به کار گیرند. در زیر به اهم این جنایات از جمله مربوط به قبل از انقلاب اسلامی اشاره میشود:
1. جنایات آمریکا قبل از انقلاب اسلامی
نقش مهم و اصلی آمریکا در طراحی و اجرای کودتای 28 مرداد 1332؛ نقش و کمکهای امنیتی و آموزشی آمریکا در راهاندازی و اداره سازمان مخوف ساواک؛ حمایت شدید آمریکا از سرکوب مخالفان رژیم شاه و اعتراضات مردمی؛ مخالفت با ملی شدن صنعت نفت و تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به همراه انگلیس؛ طراحی کودتای ناموفق نظامی با مأموریت مخفی ژنرال هایزر در سال 1357.
2. جنایات آمریکا در فاصله پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی
رها کردن پروژههای صنعتی متعدد علیرغم انعقاد قراردادهای قانونی و أخذ هزینههای آنها؛ طراحی نقشه تجزیه ایران و حمایت از گروههای تجزیه طلب؛ اعمال تحریم اقتصادی پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران: دستور قطع خرید نفت از ایران و دستور توقیف همه دارایی های دولت ایران در آمریکا؛ طراحی اقدام نظامی برای نجات گروگانها و بمباران پایگاههای هوایی سراسر ایران در اردیبهشت 1359 و شکست آن در جریان واقعه طبس؛ بمباران تأسیسات نفتی ایران در دوران جنگ تحمیلی.
3. جنایات آمریکا در دوران جنگ تحمیلی
تشویق و تحریک عراق به آغاز جنگ تحمیلی در شهریور 1359 و حمایت همهجانبه از رژیم صدام؛ بکارگیری خط مشی براندازی و مهار علیه ایران؛ حمایت از تحرکات تجزیه طلبانه در آذربایجان، خوزستان، کردستان و...؛ ارایه کمکهای وسیع مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی به عراق در جنگ تحمیلی؛ مجهز ساختن عراق به سلاحهای شیمیایی و میکروبی؛ حمله به سکوهای نفتی ایران در سال 1366؛ حمله به چند فروند از ناوگان دریایی ایران در خلیج فارس در سال 1366.
4. جنایات آمریکا پس از دوران جنگ تحمیلی
اتخاذ و تشدید تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی علیه ملت ایران؛ قرار دادن ایران در فهرست حامیان تروریسم؛ اعمال سیاست مهار دوگانه علیه ایران در سال 1372؛ تصویب بودجه در کنگره آمریکا برای براندازی جمهوری اسلامی ایران؛ طراحی و حمایت از قطعنامه های متعدد علیه وضعیت حقوق بشر در ایران؛ اتهام محور شرارت به ایران؛ طراحی تهاجم و شبیخون فرهنگی علیه جمهوری اسلامی ایران؛ تلاش فزاینده برای محروم ساختن ملت ایران از دانش و فناوری صلح آمیز هستهای؛ کمک و حمایت از ترور دانشمندان هستهای ایران؛ حمایت فعال و همه جانبه از گروههای تروریستی فعال علیه ملت جمهوری اسلامی ایران.
بخش سوم- فهرستی از اهم مصادیق نقض حقوق بشر در آمریکا
دولت ایالات متحده آمریکا که خود را مدعی و سردمدار حفظ و رعایت حقوق بشر در تمامی عرصهها میپندارد، در موارد بسیاری به نقض حقوق بشر پرداخته است. در زیر به اهم این موارد اشاره میشود:
1. نقض حقوق سیاه پوستان توسط پلیس آمریکا
در سال 2014 همانند سالهای گذشته یکی از موضوعات مهم در زمینه نقض حقوق بشر در ایالات متحده آمریکا، برخورد خشن پلیس با سیاه پوستانی بوده که نیروهای پلیس به دلایل مختلف آنها را مظنون تلقی کرده است. طبق آمارهایی که توسط مردم و با کمک نهادهای غیردولتی منتشر شده است، تعداد قربانیان خشونت توسط پلیس آمریکا در این سال افزون بر یک هزار و 29 تن بوده است. بر اساس آمارهای منتشر شده، در ایالات متحده آمریکا به طور متوسط هر ۳۶ ساعت یک سیاه پوست به دست پلیس کشته میشود. آمارها حاکی از آن است که حدود یک میلیون نفر از مجموع دو میلیون و 4۰۰ هزار نفر زندانی آمریکا را سیاهپوستان تشکیل میدهند و این در حالی است که شمار آمریکاییهای سفیدپوستی که مواد مخدر مصرف میکنند، ۵ برابر بیشتر از سیاهپوستان است. «ایست و بازرسی» نیز از دیگر سیاستهای تبعیضآمیز پلیس آمریکا در قبال سیاهان است. گزارشهای منتشر شده حاکی از این است که در سال ۲۰۱۱ پلیس نیویورک ۷۰۰ هزار نفر از کسانی که نزدیک به ۸۵ درصد آنها سیاهپوست بودند را متوقف کرده است.
2. نقض حقوق سیاه پوستان در نظام قضایی
نظام قضایی آمریکا در سال 2014 به شیوههای مختلف حقوق سیاه پوستان آمریکا را نقض کرده است و با آنها همانند شهروند درجه دو رفتار شده است. آمار قتل، زندانی شدن بدون تفهیم اتهام و برگزاری دادگاه، دستگیریهای بیعلت و تضییع حقوق اجتماعی سیاهپوستان در دوران ریاست جمهوری اوباما نه تنها کاهش نداشت؛ بلکه بیشتر نیز شده است.
3. انتشار اسناد شکنجههای وحشیانه سازمان اطلاعاتی سیا توسط سنا
به استناد اظهارات یکی از ماموران سیا در گزارش سنا، شرایط بازداشتی یکی از مراکز سیا «جهنم» توصیف شده است. بر اساس اظهارات این مامور که هویت آن فاش نشد، شیوههای خشن بازجویی مأموران سیا تبعات جدی روانی و رفتاری بر بازداشتشدگان داشته است که از جمله آنها ایجاد توهم، بیخوابی، خودزنی و پارانویا بوده است. طبق گزارش سنا، حداقل 26 نفر به اشتباه تحت بازداشت و بازجویی همراه با شکنجه سیا قرار گرفتهاند. این سازمان، زندانهای جنجال برانگیزی را تحت عنوان «اماکن سیاه» در سراسر جهان راهاندازی کرده و بدون نظارت مقامات، افراد زندانی را مورد شکنجه قرار داده است.
4. انتقاد شدید کمیته ضدشکنجه سازمان ملل از آمریکا
11 روز پیش از گزارش سنا، در تاریخ 28 نوامبر 2014 (7 آذر 93) دومین سند رسوایی آمریکا در حوزه حقوق بشر نیز منتشر شد که در آن کمیته ضد شکنجه شورای حقوق بشر سازمان ملل طی گزارشی با متهم ساختن آمریکا به «نقض فاحش حقوق بینالملل»، شدیداً از نقض حقوق بشر در این کشور انتقاد و ابراز نگرانی کرد. در این گزارش نسبت به اقدامات ضد تروریستی آمریکا، عملکرد نهادهای امنیتی این کشور در فراسوی مرزها، اعمال شکنجه در زندانهای خارج از آمریکا، شیوههای بازجویی مأموران سیا و اف.بی.آی، حبس انفرادی، توسل بیش از حد به زور و خشونت توسط پلیس این کشور، تجاوز جنسی و دیگر اعمال خشونتآمیز در ارتش آمریکا و ... انتقاد شده است. در گزارش کمیته ضد شکنجه، سازمان ملل «نگرانی عمیق» کمیته نسبت به «موارد مستمر و مکرر تیراندازی پلیس به افراد سیاهپوست غیرمسلح و تعقیب و گریز منجر به مرگ آنان» ابراز شده است. در این راستا، کمیته نگرانی خود را نسبت به اقدامات خشن و خارج از عرف پلیس آمریکا بطور خاص پلیس شیکاگو در قبال افراد منتسب به اقلیتهای نژادی، قومیتی و مهاجرین بویژه آفریقایی-آمریکایی تبارها و لاتینی تبارها ابراز کرد. در بندهای مختلف گزارش سازمان ملل، از عملکرد نیروهای اطلاعاتی، امنیتی و پلیس آمریکا (FBI) انتقاد و ابراز نگرانی جدی شده است که از جمله آنها شامل بازداشت بدون محاکمه و تفهیم اتهام در کنار شکنجه بازداشت شدگان (گوانتانامو)، بازداشت مهاجران از جمله کودکان در شرایطی نابهنجار و سخت، اخراج مهاجران، بدرفتاری و اقدام به شکنجه توسط کارمندان ارتش آمریکا، حبس انفرادی نوجوانان و معلولین ذهنی به مدت نامعین و طولانی (در برخی موارد تا 23 ساعت در روز) میشود.
5. فقر و دادرسی عادلانه
افراد فقیر در این آمریکا توانایی تهیه وثیقه برای آزادی مشروط خود را ندارند و کمکی نیز به آنان نمیشود. همچنین گرفتن اعتراف اجباری از متهمان به ویژه متهمان مواد مخدر در سیستم قضایی آمریکا مورد انتقاد می باشد. نکته جالب توجه این است که تنها سه درصد متهمین، درخواست ارجاع پرونده خود را به دادگاه دارند و مابقی در همان مراحل اولیه اعتراف میکنند.
6. نقض حقوق زندانیان
آمریکا رکورد دار بیشترین تعداد زندانی در جهان است. در حالی که جمعیت آمریکا تنها 5 درصد جمعیت کل جهان را شامل میشود، 25 درصد از زندانیان جهان در زندانهای این کشور روزگار میگذرانند. بیش از دو میلیون و 400 هزار زندانی در زندانهای فدرال و ایالتی آمریکا پشت میلهها هستند. جمعیت بالای زندانیان در آمریکا، موضوع رعایت حقوق زندانیان را در کانون توجه نهادهای حقوق بشری قرار داده است؛ بطوری که از هر صد هزار شهروند آمریکایی، 716 نفر در زندان ها به سر میبرند. آمار بالای بیماران روحی و روانی محکوم به مجازات، خشونت و ظلم نگهبانان زندانها، نگه داشتن معلولان ذهنی در سلولهای انفرادی و افزایش تعداد زندانهای خصوصی، شرایط اسفناک بسیاری از زندانیان بویژه کودکان از دیگر مشکلات مربوط به زندانها در آمریکا است.
7. نقض گسترده حقوق زندانیان زن در زندانهای نیویورک
«موسسه تربیتی و اصلاحی نیویورک» با انتشار گزارشی 233 صفحه ای در فوریه 2015 تحت عنوان «نابرابری جنسی»، به بررسی وضعیت نابسامان و نقض گسترده حقوق زنان به ویژه زنان باردار در زندانهای نیویورک پرداخته است. بخش نخست این گزارش به تعداد زندانهای ویژه زنان در نیویورک و همچنین آمار زنان زندانی پرداخته و میافزاید: تا پایان سال 2013، حدود 2300 زندانی زن در شش زندان این ایالت زندانی بودند که از این شش زندان، سه زندان مختص زنان بوده و سه زندان دیگر شامل زندانیان مرد نیز میشوند. با تحلیل آماری برخی از فاکتورها در پنج زندان، مشخص شد که تعداد زندانیان زن سیاهپوست و لاتین تقریباً دو برابر زندانیان زن سفید پوست است. ضمن اینکه تعداد زیادی از کارمندان این زندانها مرد که سبب بروز مشکلات متعددی از جمله تجاوز به زنان میشود. همچنین با اعلام اینکه در چند سال اخیر هر ساله به طور متوسط 4000 زندانی زن در زندانهای نیویورک زندانی میشوند، افزایش 900 درصدی تعداد زندانیان زن در 36 ساله گذشته در آمریکا نگران کننده اعلام شده است. بر اساس این گزارش، جمعیت زندانیان زن از 11200 نفر در سال 1977 به 111300 نفر در سال 2013 افزایش یافته است. با وجود این که ایالات متحده حدود 5 درصد از کل جمعیت زنان دنیا را در بردارد، اما حدود 33 درصد جمعیت کل زنان زندانی در دنیا مربوط به این کشور است. زنان هیچ گونه دسترسی به آموزشهای ضروری بهداشتی نداشته و از مواد اولیه ضروری مربوط به کمکهای پزشکی محروم هستند. طبق این گزارش، نبود پزشک شبانه روزی در برخی از زندان ها سبب اعتراض و ایجاد مشکل برای زنان به ویژه زنان باردار شده است. در مجموع، 54 درصد از زنان در زندانهای نیویورک از دسترسی به موقع به پزشک محروم هستند. انتصاب پزشک مرد به ویژه برای زنان حامله، از دیگر موارد آزار دهنده و مشکل ساز برای زندانیان زن است. طبق این گزارش، در برخی موارد به طور پنهانی به زنان باردار پیشنهاد سقط جنین داده میشود تا مسؤلان زندان خود را از ارائه اندک خدمات بارداری که ارائه میدهند، خلاص کنند. بر همین اساس، از هر 9 زن حامله در زندانهای ایالت نیویورک هر سال چهار زن سقط جنین میکنند. یکی از بخشهای بسیار اسفناک، نگرانکننده و تاریک این گزارش که به نظر میرسد نوعی نسلکشی نیز باشد، عقیم کردن زنان زندانی سیاهپوست و لاتین است. آمریکا تاریخچهای سیاه و وحشتاک در عقیم کردن زنان فقیر و سیاهپوست دارد. براساس این گزارش، بین سالهای 2006 تا 2010 حدود 150 زن صرفاً در زندانهای نیویورک عقیم شدهاند؛ که اکثر آنان سیاهپوست و آمریکای لاتین تبار هستند. حبس طولانی مدت در سلولهای انفرادی، از دیگر موارد نگرانکننده و اسفناک در رابطه با نقض حقوق زنان باردار در زندانهای نیویورک است. سالانه حدود 1600 زن در زندانهای ایالت نیویورک به سلولهای انفرادی فرستاده میشوند و به طور متوسط، هر روز 100 زن در سلولهای انفرادی این ایالت حضور دارند.
8. شرایط سخت زندانیان نوجوان در زندانهای آمریکا
در اکثر کشورهای دنیا وضعیت محاکمه افراد زیر 18 سال (کودکان و نوجوانان) با افراد بزرگسال متفاوت است که این امر به دلیل وضعیت ویژه این افراد از لحاظ عاطفی، جسمی و روحی است. از اینرو، محاکمه این دسته از افراد و همچنین محل زندان و شرایط زندان آنان با افراد بزرگسال متفاوت است. دیدهبان حقوق بشر در دو گزارش در مارس و نوامبر 2014، نگرانی عمیق و گسترده خود را در خصوص تجاوز گسترده به زندانیان نوجوان توسط مأمورین و افراد بزرگسال و همچنین ندادن مرخصی و آزادی مشروط نوجوانان محکوم به حبس ابد ابراز داشته است. در گزارشی که در 25 مارس 2014 از سوی دیدهبان حقوق بشر در آمریکا منتشر شد، ضمن ابراز نگرانی از وضعیت اسفناک کودکان در زندانها، از دولت آمریکا خواسته شده است تا از زندانی کردن کودکان در کنار افراد بزرگسال خودداری کند. گزارش ضمن انتقاد از محاکمه افراد زیر 18 سال در آمریکا به عنوان یک مجرم بزرگسال، اضافه میکند که آمریکا با این اقدام تمامی معاهدات و هنجارهای بینالمللی در خصوص نحوه محاکمه و برخورد با افراد زیر 18 سال را زیر پا گذاشته است. گزارش ضمن ابراز نگرانی مجدد از تداوم سوء استفادههای جنسی در زندانهای آمریکا، به آخرین آمار ارائه شده توسط اداره آمار وزارت دادگستری آمریکا در سال 2013 اشاره میکند که در آن حدود 10 درصد از کودکان و نوجوانان زندانی توسط سایر زندانیان و یا مأموران زندان در سال های 2011 و 2012 مورد تجاوز و آزار و اذیت جنسی قرار گرفتهاند. این میزان در سالهای 2008 و 2009 میلادی، 6/12 درصد بوده است.
9. تداوم بازداشت خودسرانه و نقض عدالت کیفری در گوانتانامو
تداوم بازداشت بدون محاکمه و تفهیم اتهام زندانیان گوانتانامو و تداوم بازداشت زندانیانی که مدارکی دال بر گناهکار بودن آنها نیست، مصداق بارز نقض حقوق زندانیان توسط آمریکا در سال 2014 بود.
10. شکنجه زندانیان
طبق گزارش کمیته ضد شکنجه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که در ماه دسامبر سال 2014 منتشر شد، ابهام در قوانین ضد شکنجه آمریکا و سوء استفاده از این ابهامات و تفاسیر نادرست از قوانین منجر به نقض وسیع حقوق زندانیان از طریق شکنجه میشود. تجاوز به زندانیان توسط زندانبانها، حبسهای انفرادی طولانی مدت، نقض حقوق بهداشتی و درمانی و استفاده از شیوههای خشن در بازجوییها، مهمترین مصداقهای شکنجه در زندانهای آمریکا در سال 2014 بوده است.
11. حبس انفرادی
حبسهای انفرادی طولانی مدت در زندانهای آمریکا به ویژه زندانهای ایالتهای تگزاس و کالیفرنیا که بیشترین شمار زندانها و زندانیان را در بین ایالات متحده آمریکا دارند، همچنان در سال 2014 تداوم داشته است.
12. نقض حقوق بومیان
بومیان آمریکا حدود 7/1 درصد از کل جمعیت آمریکا را شکل میدهند که طی سالها مورد تبعیض دولت آمریکا قرار گرفتند. برخی از این تبعیضات در سال 2013 به خاطر بحران اقتصادی تشدید شدند. نداشتن فرصت برابر برای اشتغال، عدم تخصیص بودجه عادلانه دولت برای امور بهداشتی، آموزشی و درمانی بومیان و تجاوز به قلمرو بومیان به خاطر وجود معادن غنی در این مناطق توسط دولت و شرکتها، از تبعیضاتی بوده که زندگی بومیان را دشوار کرده است. نرخ بیکاری در بین بومیان بین 28 تا 30 درصد تخمین زده شده است که دو برابر نرخ بیکاری در بین دیگر شهروندان آمریکا است. همچنین بنابر آمار، 27 تا 29 درصد مردم بومی آمریکا زیر خط فقر هستند، در حالی که این میزان در بین دیگر آمریکاییها بین 8 تا 13 درصد تخمین زده شده است.
13. نقض حقوق اعضای قبیله «لاور برول سیوکس» توسط دولت آمریکا
در جنوب مرکزی داکوتای آمریکا، منطقه 389 کیلومتر مربعی به نام «لاور برول سیوکس» واقع شده که حدود 1600 نفر از اعضای یک قبیله به همان نام در آنجا مستقر هستند. بسیاری از مناطق اختصاصی قبایل در آمریکا کوچک بوده و معمولاً جمعیت آنان نیز کمتر از ده هزار نفر است. قبیله مذکور نیز از جمله کوچکترین این قبایل است. به دلیل بی توجهی دولت به این قبایل، وضعیت زندگی و معیشتی آنان بسیار وخیم است. به تازگی دیدهبان حقوق بشر با انتشار گزارش 117 صفحه ای در خصوص قبیله یاد شده، سوءاستفاده و فسادهای مالی گستردهای که از سوی «شورای قبایل» دولت علیه آنان صورت میگیرد را مستند کرده است. این گزارش، نمونههای سوءاستفاده مالی عمدی شورای قبایل را در مورد بودجه های اختصاصی به این قبیله و مشکلات ناشی از آن به تصویر کشیده است.
14. تبعیض نژادی در دانشگاههای آمریکا
تبعیض نژادی در دانشگاههای آمریکا یکی از موارد نقض حقوق اقلیتها و حقوق بشر بود که در سال 2014 برای نخستین بار مطرح و علنی شد. با افزایش فزاینده دانشجویان خارجی در دانشگاههای آمریکا، برخی دانشگاههای این کشور سیاستی را در پیش گرفتند که کار پذیرش برای آسیاییها را دشوارتر کنند.
15. نقض حریم خصوصی افراد
اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا که یک نهاد مستقل غیرانتفاعی محسوب میشود و رسالت آن حفظ و دفاع از حقوق و آزادیهای فردی شهروندان آمریکا است، در راستای ایفای رسالت خویش طی دادخواستی علیه سازمان امنیت ملی آمریکا در ژانویه 2013 اعلام داشت این سازمان با تکیه بر فرمان اجرایی باراک اوباما، به گردآوری حدود پنج میلیارد ثبت مکالمات تلفن همراه شامل مکالمات شهروندان آمریکایی پرداخته و صدها میلیون تماس یا مجموعه آدرس ایمیلهای شخصی را جمعآوری کرده و اطلاعات کاربران گوگل و یاهو را هنگام ارتباط، در دیتاسنترهای آن شرکتها در خارج از آمریکا گردآوری و ذخیره میکند. اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا در دادخواستی دیگر طی سال 2013 به دادگاهی در نیویورک نیز خواستار توقف فعالیتهای جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا به دلیل نقض قانون اساسی کشور شد. این اتحادیه مدعی شد آژانس امنیت ملی آمریکا متمم اول و چهارم قانون اساسی را نقض کرده و همچنین از اختیاراتی که کنگره مطابق با قانون میهن پرستی به دولت میدهد نیز فراتر عمل کرده است. ادوارد جی. اسنودن، کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی و پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا، طی مجموعه افشاگریهای خود نیز بدین نکته اشاره داشت که آژانس امنیت ملی آمریکا به جمع آوری و ذخیره مکالمات تلفنی ثبت شده همه شهروندان این کشور و نیز مسیرهای مورد استفاده همه مردم سراسر جهان در سرورهای تحت وب آمریکا اقدام کرده است.
16. به چالش کشاندن ادعای آمریکا در دفاع از حقوق بشر توسط توئیتر
دولت ایالات متحده آمریکا که خود را مدعی و سردمدار حفظ و رعایت حقوق بشر در تمام عرصهها از جمله حوزه آزادی بیان و انتشار اطلاعات و همچنین احترام به حریم خصوصی افراد میپندارد، سابقه حقوق بشری آن توسط یکی از شبکههای اجتماعی به چالش کشیده شده است. شبکه اجتماعی توئیتر که در سال 2006 راه اندازی شد و اکنون با بیش از 300 میلیون کاربر ماهانه بعنوان دومین شبکه اجتماعی شناخته شده و پرطرفدار جهان بعد از فیسبوک محسوب میشود، علیه دولت آمریکا اقامه دعوا کرد. این شرکت در واکنش به قوانین نظارتی دولت آمریکا بر فضای آنلاین، با تشکیل پروندهای قضایی از اقدامات دولت شکایت کرد. این شکایت که در تاریخ 7 اکتبر 2014 (مهر 1393) به دادگاهی در شمال کالیفرنیا ارائه شده است، علیه وزارت دادگستری و پلیس فدرال آمریکا (افبیآی) تنظیم گردیده است. طی این شکایت، شرکت توئیتر دولت آمریکا را به عدم شفافیت در نظارت بر فعالیتهای کاربران این شبکه و نقض آزادی بیان متهم است.
17. عدم تصویب کنوانسیون حقوق کودک
آمریکا هنوز کنوانسیون 1989 حقوق کودک را به تصویب نرسانده است. خودداری ایالات متحده آمریکا از تصویب این کنوانسیون، نام این کشور را همچنان در کنار دو کشور سومالی و سودان جنوبی به عنوان سه کشوری که هنوز این کنوانسیون را تصویب نکردند، قرار داده است که این خود نمادی از بی توجهی به وضعیت کودکان و نقض حقوق آنها در این کشور شده است.
18. کودکان کار
طبق قانون کار فدرال آمریکا کارفرمایان در این کشور نمیتوانند کودکان زیر 14 سال را در شغلهای غیرکشاورزی به کار گیرند. کار کودکان بین 14 تا 16 سال در شغلهای مجاز باید به صورت پاره وقت و محدود باشد و کودکان بین 16 تا 18 سال بدون محدودیت زمانی میتوانند در شغلهای غیرمخاطره آمیز میتوانند به کار گرفته شوند. اشتغال صدها هزار کودک در مزارع آمریکا موضوعی است که از نظر مجامع حقوق بشری بسیار نگران کننده تلقی شده است. این کودکان اغلب 10 ساعت یا بیشتر را در روز کار میکنند و در معرض آفت کشها، بیماریها، گرمازدگی و صدمات و جراحات قرار دارند. کار کردن کودکان در مزارع تنباکو امری عادی در آمریکا است. این کودکان از تهوع و استفراغ، سردرد و دیگر عوارض ناشی از سموم نیکوتین رنج میبرند. متأسفانه کنگره آمریکا نیز هیچ تصمیم قانونی درخصوص ممنوع کردن کار کودکان در مزارع تنباکوی آمریکا اتخاذ نکرده است.
19. کودکان مهاجر
یکی از موضوعات مهم مرتبط با حقوق کودکان که در سال 2014 در آمریکا مطرح و برجسته شد، حقوق کودکانی بود که به صورت غیرقانونی وارد آمریکا شده بودند و کودکانی که والدین آنها به خاطر تمام شدن مدت اقامتشان از این کشور اخراج شدند. حدود 11 میلیون مهاجر آمریکایی در این سال زمان اقامتشان در آمریکا به پایان رسید. این در حالی است که غالباً فرزندان آنها دارای تابعیت آمریکا شدند، اما پدران و مادران آنها یا از این کشور اخراج شدند و یا زندگی پنهانی دارند و در شرایط روحی دشواری قرار دارند. برابر گزارشی که دولت آمریکا در مورد کودکان مهاجر منتشر کرده است، در اکتبر 2013 و اواسط ژوئن 2014، حدود 52 هزار کودک به طور غیرقانونی و بدون خانوادههای خود وارد خاک این کشور شدند. در فاصله زمانی بین اکتبر 2012 و اواخر سال 2013، این رقم بیش از 105 هزار کودک بوده است.
20. خشونت خانوادگی علیه کودکان
خشونت علیه کودکان در آمریکا و عدم اقدام جدی دولت برای حمایت از کودکان در برابر خشونتهای خانوادگی و بیرون از خانه، یکی از موارد مهم در زمینه نقض حقوق کودکان در این کشور است. طبق آمارهای وزارت دادگستری آمریکا، حدود 450 هزار کودک در سال از خانه خود فرار میکنند که یک سوم از آنها خیابانگرد میشوند و با گذشت تنها 48 ساعت از ترک خانواده، به دام باندهای قاچاق و یا روسپیگری گرفتار میشوند. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی که در 18 دسامبر سال 2014 منتشر کرد، نوشته است حداقل 789 کودک از سال 2008 تا زمان گزارش به خاطر خشونتهای خانوادگی و معضل بدسرپرستی جان خود را از دست دادهاند. بیشترین علل مرگ و میر کودکان گرسنگی، کتک خوردن و تنها ماندن در خانه و یا خودرو اعلام شده است.
21. اعدامهای زجرآور
یکی از مسائل مهم حقوق بشری در رابطه با اعدامهای سال 2014 در ایالات متحده آمریکا، شیوه اعدام برخی از محکومین بوده است. 33 نفر در سال 2014 از راه تزریق مواد سمی اعدام شدند؛ شیوهای که در برخی موارد بحث برانگیز شد و برخی نهادهای مدافع حقوق بشر چه در داخل و چه در سطح بینالمللی در برابر آن واکنش نشان دادند. در اعدام از طریق صندلی الکترونیکی نیز در چندین مورد اشکالات فنی بروز کرد که موجب وارد کردن رنج شوکهای متعدد به محکومین به اعدام شد.
22. تبعیض نژادی در صدور حکم اعدام
بررسی موارد اعدام در سال 2014 از دیدگاه نژادی نشان میدهد که درصد بالایی از محکومین به اعدام در ایالات متحده از اقلیتهای نژادی هستند. تنها 11 تن از 33 فردی که در سال 2014 اعدام شدهاند سفیدپوست بودند؛ 17 تن از آنها از اقلیت سیاهپوست و 5 تن دیگر آنها از اقلیت هیسپانیک بودند. این در حالی است که طبق آخرین آمار، حدود 13 درصد از کل جمعیت آمریکا را سیاهپوستان تشکیل میدهند.
23. خشونت مسلحانه علیه کودکان
آزادی حمل و نگهداری سلاح و بیمسئولیتی والدین و وابستگان کودکان در نگهداری از سلاح خود، عامل به خطرافتادن جان صدها کودک در آمریکا بوده است. طبق آخرین آماری که توسط مجله پزشکی کودکان منتشر شده است، روزانه به طور متوسط 20 کودک در سراسر ایالات متحده آمریکا به خاطر زخمهای ناشی از شلیک گلوله به بیمارستان منتقل میشوند.
24. کودکان در نظام قضایی و تنبیهی
یکی دیگر از موارد نقض حقوق کودک در آمریکا که در سال 2014 برجسته شد، محاکمه افراد زیر 18 سال در دادگاههای این کشور و بازداشت و محاکمه آنها همانند بزرگسالان بوده است. طبق معیارها و استانداردهای بینالمللی، محاکمه و مجازات کودکان مجرم نیازمند دادگاههای ویژه و رفتار قضایی و تبیهی متفاوت با بزرگسالان است. تا پایان سال 2013، تعداد 1200 کودک در زندانهای بزرگسالان و در کنار آنان زندانی بودهاند.
25. خشونت و آزار جنسی علیه زنان
خشونت جنسی علیه زنان در ایالات متحده، یکی از ابعاد مهم نقض حقوق زنان در این کشور در سال 2014 بوده است. خشونت و آزار و اذیت جنسی زنان در چند حوزه مهم در این سال برجسته و خبرساز شده است: خشونت جنسی در ارتش آمریکا و خشونت جنسی در دانشگاههای آمریکا در سال 2014 بسیار خبرساز و برجسته شدند. به گزارش سازمان ملی زنان آمریکا (ناو) که در سال 2014 منتشر شد، در ایالات متحده زنان جوان کم درآمد در سنین بین ۲۰ تا ۲۴ سال بیشتر در معرض خشونتهای خانگی و آزارهای جنسی قرار دارند و در هر ۲ دقیقه، یک نفر قربانی تجاوز میشود. از هر پنج دختر دانشجوی آمریکایی، یک نفر مورد تجاوز قرار گرفته است و تنها کمتر از پنج درصد از این موارد به پلیس گزارش میشود. همچنین «شبکه ملی بررسی تجاوز، آزار و زنای با محارم» در گزارشی که در ماه سپتامبر سال 2013 (شهریور 92) منتشر کرد، اعلام کرد در نیمه نخست سال 2013، حدود 120 هزار نفر در آمریکا قربانی تجاوز جنسی شدهاند. به نوشته این سازمان غیردولتی، 44 درصد از قربانیان خشونت جنسی در این کشور، کمتر از 18 سال سن داشته و 80 درصد از آنان سنشان کمتر از 30 سال بوده است. بنابر گزارش منتشر شده این نهاد، این در حالی است که حدود 60 درصد از تجاوزات جنسی هرگز به پلیس گزارش داده نمیشوند و از هر 16 متجاوز، 15 تن حتی یک روز زندان را هم به خاطر این جرم تحمل نمیکنند. افزایش شدید خشونت جنسی در ارتش، یکی دیگر از نمونههای نگرانکننده نقض حقوق زنان در آمریکا است. وزارت دفاع آمریکا در نهمین گزارش سالانه خود در ماه مه سال 2013 (اردیبهشت 92) در مورد روند افزایش خشونت جنسی در بین نیروهای نظامی این کشور هشدار داده است. طبق این گزارش، تخمین زده میشود که در سال 2013، شمار شکایتهای مربوط به تجاوز و آزار و اذیت جنسی در ارتش بیش از 30 هزار مورد باشد. در این گزارش آمده است که روند افزایش تجاوز جنسی، از آغاز سال 2013 بسیار شدید شده است.
26. خشونت خانگی علیه زنان
طبق آمار «مرکز ملی کنترل و پیشگیری سوانح» در ایالات متحده، حدود 8/15 درصد از زنان آمریکا خشونت جنسی از طرف شریک زندگی خود را تجربه کردند و حدود 3/22 درصد از زنان، قربانی خشونت فیزیکی و ضرب و شتم شدید توسط شریک زندگی خود هستند. بسیاری از این قربانیان تحت تأثیر این تجاوزها مشکلات روحی و جسمی شدیدی پیدا میکنند، به طوری که زندگی معمولی آنها تحت تأثیر رفتار تجاوزگرانه علیه آنان قرار میگیرد. طبق آمار دولت آمریکا، 25 درصد از زنان این کشور خشونت خانگی را تجربه میکنند و حدود یک میلیون و 300 هزار زن قربانی خشونت فیزیکی از طرف شریک زندگی خود هستند. طبق آمارهایی که به وسیله «اداره تحقیقات فدرال» منتشر شده است، از هر 13 قتلی که قربانیان آن زن هستند، یک مورد توسط همسر و یا دوست قربانیان انجام میشود. همچنین 10 درصد از زنانی که قربانی خشونت فیزیکی خانگی هستند، دچار آسیبهای جدی نخایی یا به خاطر ضربه به سر دچار آسیبهای جدی مغزی میشوند.
27. کوتاهی دولت در مقابله با خشونت علیه زنان
جدای از انواع خشونتهایی که به زنان آمریکایی در ارتش، دانشگاهها و خانهها میشود، کوتاهی دولتهای ایالتی و فدرال آمریکا در مقابله با این خشونتها، خود نقض جدی حقوق زنان در این کشور است. بیتوجهی دولت آمریکا به معضل خشونت علیه زنان در سال 2014 برجسته شد. در این سال، گزارشهای تکاندهندهای در مورد پنهان ماندن بخش وسیعی از این خشونتها منتشر شد؛ به این معنا که درصد بالایی از زنان قربانی خشونت در ارتش، دانشگاهها و خانهها حتی خشونت علیه خودشان را به پلیس گزارش نمیدهند و شکایتی علیه عامل خشونت نمیکنند. گزارش وزارت دادگستری آمریکا که پیش از این منتشر شده بود، نشان میداد که کمتر از 5 درصد از قربانیان آزار و اذیتهای جنسی در این زمینه اقدام به شکایت رسمی در دادگاه میکنند.
28. فشار بر فعالان مدنی و اجتماعی
یکی دیگر از ابعاد نقض حقوق بشر در سال 2014 در ایالات متحده، فشار بر فعالین مدنی و سیاسی از جمله رهبران جنبشهای اجتماعی است. این فشار در سال 2014 بیشتر از طریق نظام قضایی آمریکا وارد شده است. در بسیاری از موارد، فعالان اجتماعی و مدنی به خاطر اتهامهای دیگری در زندان هستند.
29. نقض آزادی بیان و مطبوعات
گزارشگران بدون مرز در خصوص وضعیت آزادی بیان در آمریکا اظهار میدارد: این کشور در حوزه آزادی بیان در سال 2014 با 13 پله سقوط نسبت به سال 2013، در رده 46 ام جهان قرار گرفته است که این رخداد «یکی از جدیترین تنزلها» ارزیابی میشود. موضوع دیگری که در گزارش 2014 سازمان گزارشگران بدون مرز به آن اشاره شده است، شنود و ردیابی «هزاران هزار» تماس تلفنی گزارشگران و خبرنگاران خبرگزاری آسوشیتدپرس توسط وزارت دادگستری آمریکا در جریان تحقیقات مرتبط با افشاگری اسنودن بود. بنا به اظهارات گری پروت، رئیس خبرگزاری آسوشیتدپرس، بیش از صد خبرنگار این خبرگزاری طی ماههای آوریل تا می 2012 در معرض این اقدام قرار گرفتند. گماردن خبرچین برای زیرنظرگرفتن خبرنگاران و روزنامهنگاران توسط اف.بی.آی، از دیگر موارد نقض حق آزادی بیان توسط آمریکا است که در این گزارش به آن اشاره شده است. جاسوسی و برخورد شدید با تجمع گروههای اقلیت دینی و مذهبی که نقض حق آزادی بیان و مذهب و تجمعات محسوب میشود نیز از یکی از دهها موارد نقض حقوق بشر است.
30. دسترسی نداشتن مجروحان جنگی آمریکایی به خدمات درمانی
دسترسی نداشتن مجروحان جنگی آمریکایی به خدمات درمانی و روی آوردن به مواد مخدر جهت کاهش درد، به معضلی در آمریکا تبدیل شده است. بیش از یک میلیون نفر از مجروحان آمریکا برای تسکین دردهای ناشی از جراحات جنگی، به مواد مخدر روی میآورند و تقریباً نیمی از آنان از داروهای مزمن و در عین حال مواد مخدر برای درمان دردهای خود استفاده میکنند.
31. سایر موارد
از موارد دیگر نقض حقوق بشر توسط آمریکا میتوان به موارد حمایت گسترده از رژیم صهیونیستی در جریان جنگ غزه و گروهکهای تروریستی از جمله داعش و نقض قوانین مربوط به مبارزه با تروریسم و کشتار غیرنظامیان با هواپیماهای بدون سرنشین، اشاره کرد.