پژوهش در زمینه جرایم شایع و با اهمیت'نظامی'

جرم فرار از خدمت

 بیان مسأله و اهداف تحقیق:

بی شک کسانی که وارد خدمت نظام وظیفه عمومی می شوند به نوعی مسؤولیت ها را بر دوش گرفته و برای ورود نهایی بر عرصه کار و تلاش اجتماعی آماده می گردند.

در دوره خدمت سربازی جوان با جامعه ای نو و نظامی متفاوت با هنجارهای محیط قبلی خود مواجه می شود و از طرفی ویژگی نظم پذیری در این دوره از اهمیت بسیار بالا و خاصی برخوردار است ،چرا که جوان باید خود را با مقررات حاکم بر نیروهای مسلح تطبیق داده و از فرمان ها سرپیچی نکند.حال آن که جلوه های مختلف نهاد گریزی که مصداق بارز آن فرار از خدمت سربازی است ،امروزه تبدیل به یک معضل شده و از جرایم شایع در نیروهای مسلح محسوب می شود با این وجود مجموعه تدابیر و داشن اعمال شده نسبت به پدیده مذکور تاکنون کارساز نبوده و در چنین فضایی لازم است ضمن بررسی علل و انگیزه های مؤثر بر ارتکاب جرم فرار از خدمت سربازان وظیفه ،بر این اساس راهکارهای کاربردی و اثر بخش جهت کاهش ارتکاب جرم و پیشگیری از وقوع آن اقدام گردد.

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری:

روش تحقیق دراین پژوهش روش پیمایشی به منظور کشف داده ها یا اطلاعات است تا از طریق آنها بتوان روابط بین متغیرها را مورد بحث و بررسی قرار داد.

اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق به دو صورت جمع آوری گردیده است.

در شکل اول با 1500 نفر از محکومین و متهمین به جرم فرار از خدمت سربازی در زندان های سراسر کشور مصاحبه گردید و اطلاعات مأخوذه پس از کد گذاری به رایانه منتقل و مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

در شکل دوم با تشکیل کمیسیون های تخصصی چهارگانه(فرماندهان ،عقیدتی سیاسی ، حفاظت ، بازرسی و قضایی)در مجامع استانی پیشگیری از وقوع جرم تعداد کثیری از فرضیات که در برگیرنده علت ،عامل ،زمینه و انگیزه بروز جرم موصوف می باشد به همراه راهکارهای پیشنهادی جهت پیشگیری از وقوع آن تولید گردید.

اطلاعات به دست آمده:

فرضیات به دست آمده به دو گروه درون سازمانی و برون سازمانی دسته بندی شده و پس از ترکیب ، تلفیق و حذف موارد اضافی و مشابه،133 فرضیه درخصوص علل و عوامل جرم فرار از خدمت سربازی به دست آمد که در ذیل به نمونه هایی از آن اشاره می گردد.

1-عدم توجه مسؤولان به مشکلات سربازان وظیفه و عدم اجازه مرخصی به موقع به آنان

2-تشویق و تنبیه ناعادلانه و بی موقع

3-فقدان مرکزی مناسب در پادگان ها جهت مشاوره و حل نسبی مشکلات سربازان

4-تصویب برخی قوانین و دستورالعمل ها که موجب تضعیف روحیه سربازان در حال خدمت می شود  از قبیل ؛قانون خرید خدمت سربازی

5-عدم چرخش ،جابجائی و تعدیل نیروها در منطقه عملیاتی و مشاغل سخت و توان فرسا

6-هیجانات روحی ناشی از ورود به خدمت نظام وظیفه در ابتدای خدمت مقدس سربازی

7-اعتیاد به مواد مخدر

8-وابستگی مالی خانواده ها به فرزند خود و تحت تکفل بودن پدر و مادر

9-بی توجهی و کم ارزش تلقی نمودن خدمت سربازی در جامعه

10-تفاوت در اعمال مجازات فراریان از خدمت در شرایط یکسانت و مشابه .

در مجموع ،ترس از تنبیه ،فاصله محل خدمت و محل سکونت اضطراب های ناشی از فرار ،عزت نفس ناسازگاری ارتباط با خانواده ،نحوه گذراندن خدمت ،ویژگی های فرهنگی اجتماعی خانواده ، مشکلات ناشی از تأهل ،وضعیت نظارت اضطراب های مربوط به دوران خدمت و نیاز خانواده سربازان به درآمد آنان ،عوامل تأثیر گذار مستقیم یا غیرمستقیم بر ارتکاب جرم فرار از خدمت سربازی می باشند.

خلاصه تحلیل نهایی یافته ها:

در این فصل از تحقیق 52 فرضیه مهم از مجموع فرضیات به دست آمده در خصوص علل و عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم فرار از خدمت و در نهایت مجموعه راهکارهای به دست آمده به شرح ذیل است:

الف)راهکارهای اصلاحی:

این دسته از راهکارها عمدتا متوجه نوع کارآیی و اصلاح کارکرد نهادهای مستقر و مرتبط با نیروهای مسلح می باشد.راهکارهای اصلاحی به دست آمده در این تحقیق 55 راهکار خلاصه شده می باشد که بر حسب تقدم و تأخر و انتظام منطقی و میزان اثر بخشی آنها به 9 مؤلفه ذیل جهت اجرای آزمایشی تقسیم بندی شده است:

1-سیاست گذاری

2-فرهنگ و آموزش عمومی

3-استقبال و پذیرش داوطلبین و توجیهات اولیه و توزیع بهینه آن

4-منزلت و معیشت

5-آموزش

6-نظارت و کنترل

7-تبلیغات و امور فرهنگی

8-اوقات فراغت

9-مجازات و واکنش سیستم قضایی

ب)راهکارهای تأسیسی:

این نوع راهکارها عمدتاً بدیع بوده و نیاز به تأسیس سازمان و یا نهاد مستقل درنیروهای مسلح می باشد که از قبل سابقه نداشته باشد.

راهکارهای تأسیسی به دست آمده ازاین تحقیق پنج عنوان ذیل می باشد:

1-ایجاد خدمات مشاوره ای در نیروها

2-ایجاد رسته بازرسی در نیروهای مسلح

3-ایجاد دژبان واحد در نیروهای مسلح

4-ایجاد الزامات قانونی و تشکیلاتی نهادهای قضایی در نیروهای مسلح

5-ایجاد زندان مستقل نظامی

ج)تحقیقات تکمیلی:

آن دسته از راهکارهای نهایی قطعی شده که چگونگی آن نیاز به پژوهش دارد تحت عنوان(تحقیقات تکمیلی مشخص شده اند و جهت انجام تحقیقات مستقل به مراکز پژوهشی در آموزش عالی نیروهای مسلح ارسال تا با در دستور کار پژوهشی قراردادن و الزام دانشجویان جهت تعیین موضوع پایان نامه، زمینه بهره برداری از ظرفیت علمی این مراکز و تعامل دو جانبه با سازمان پیش از پیش فراهم آید.)عناوین به دست آمده از این پژوهش 22 عنوان موضوع تحقیقات تکمیلی فهرست بندی شده است که گزیده ای از آنها عبارتست از:

1-بررسی عوامل مؤثر بر کاهش افزایش عزت نفس سربازان وظیفه

2-بررسی و تحلیل شخصیت سربازان وظیفه قبل از ورود به خدمت جهت توزیع بهینه آنان

3-بررسی و مطالعه در زمینه تعیین سطح تحمل پذیری خدمت سربازی و کنترل آن

4-بررسی مقارنه ای و مطالعه تطبیقی روش برخورد کشورهای مختلف با سربازان فراری.

5-بررسی و مطالعه در زمینه مکانیزه شدن نیروها و کاهش کمی و حذف تدریجی سربازان وظیفه و جایگزینی سیستم بهینه(پیمانی)

6-بررسی ایجاد زندان مستقل نظامی و رعایت استانداردهای لازم و آمادگی زندانیان جهت بازگشت به خدمت شرافتمندانه

در پایان لازم به ذکر است ،مشروح این تحقیق و مستندات آن جهت مطالعه علاقمندان و پژوهشگران قابل دسترس می باشد.

جرم خودزنی

بیان مسأله و اهداف تحقیق:

در جهان امروز یکی از آسیبهای مهم اجتماعی ،«خودکشی» است.رشد فردگرایی ،صنعتی شدن و تضعیف همبستگیهای اجتماعی ،از جمله عوامل مهم خودکشی است .کاهش نقش دین و کارکرد اعتقادات مذهبی در دنیای معاصر موجب افزایش آمار خودکشی در ج.امع مختلف شده است.البته عواملی مانند فقر ،فشار زندگی ،امراض روانی ،تنهایی و ... نیز هرکدام به نوبه خود بر این پدیده اثر گزار می باشد.

در کشور ما گرچه آمار خودکشی نسبت به کشورهای غربی خیلی کمتر بوده و این امر به دلیل تاریخ کهن و آموزه های غنی دینی می باشد؛لیکن به عنوان یک پدیده اجتناب ناپذیر ،قابل تأمل و تدبر می باشد.این پدیده در نیروهای مسله به دو شکل«خودزنی منجر به جرح» و «خودزنی منجر به فوت» معرفی و  مشاهده می گردد.

بدین معنی که علاوه بر خودکشی که فرد قصد نابود کردن خود را دارد ،اقدام فرد در خودزنی منجر به جرح با نیت اعتراض به وضعیت موجود و فرار از مقررات و شرایط سخت خدمتی و یا رسیدن به هدف مشخص انجام می گیرد و در این شکل ،جرم محسوب می شود.با توجه به اهمیت کارایی و حساسیت کارکرد نیروهای مسلح کشور ،بررسی علمی علل و انگیزه ها و کشف زمینه های ارتکاب جرم خودزنی به عنوان یکی از جرایم مهم در نیروهای مسلح و همچنین ارائه راهکارهای مؤثر اجرایی و کاربردی درخصوص جلوگیری و یا کاهش آن ،امری ضروری و حیاتی می باشد و از اهداف اصلی این پژوهش بشمار می رود.

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری:

روش تحقیق در این پژوهش روش«پیمایشی» به منظور کشف داده ها یا اطلاعات می باشد تا از طریق آنها بتوان روابط بین متغیرها را مورد بحث و بررسی قرار داد.همانند دیگر روشهای پژوهشی ،این تحقیق نیز سه گونه انجام گرفت:

1-همه پرسی یا سنجش کلیه مخاطبین مورد مطالعه

2-نمونه گیری 3-انتخاب جامعه آماری

فرضیه های تحقیق:

با انجام مطالعه پایلوت و تحقیقات میدانی و مصاحبه با گروههای مخاطب 65 فرضیه تولید گردید که به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می شود:

1-واگذاری پستهای نگهبانی طاقت فرسا به خاطر کمبود نیرو.

2-اعمال سختگیریهای بیجا و تنبیهات خارج از مقررات و عدم تناسب تنبیهات با تخلفات

3-تحقیر و تمسخر در ملاء عام و شکسته شدن غرور در فرد نظامی

4-عدم رسیدگی به تقاضای معافیت سربازان وظیفه

5-اقدام به خودزنی با هدف ،اعتراض به وضعیت خدمتی و تبعیضات غیرمنطقی

6-سهل انگاری و ضعف آموزش در بکارگیری سلاح و ادوات جنگی

7-سختی خدمت در مناطق مرزی و کوهستانی و بد آب و هوا

8-وجود ناهنجاریهای روحی و روانی در پرسنل و تبدیل آن به بحران در شرایط خاص گرفتاری خانوادگی.

خلاصه تحلیل نهایی یافته ها:

در فصل آخر تحقیق ،راهکارهای کاربردی و اجرایی در سه بخش اصلاحی ،تأسیسی و تحقیقات تکمیلی پنهان گردیده است که به برخی از آنها اشاره می شود.

الف:راهکارهای اصلاحی:

این موضوع غالباً متوجه نوع کارایی و اصلاح کارکرد نهادهای مستقر و مرتبط با نیروهای مسلح می باشد که نمونه ای از این راهکارها عبارتند از:

1-از داوطلبین ورود به خدمت سربازی آزمون هنجاریابی شخصیت(M.M.P.I.Q) به عمل آید و توزیع سربازان به نسبت ساختار شخصیت و آستانه مقاومت و سطح تحمل پذیری با میزان سختی خدمت در هریک از نیروها و محلهای خدمتی صورت پذیرد.

2-وضعیت معافیت به سبب مشکلات روحی و روانی از ابتدای ورود به خدمت ،به طور قطع مشخص و تعیین تکلیف گردد.

3-از گماردن افرادی که دارای مشکلات حاد روانی ،خانوادگی و عاطفی هستند در پستهای نگهبانی خودداری شود و هیچگونه سلاح گرم در اختیار آنان قرار نگیرد.

4-یگانها اکیداً نباید سربازان را در مشاغلی که موجب تحقیر و کاهش عزت نفس آنها می شود بکار گیرند.

5-امر جابجایی در مورد سربازان مستقر در مناطق و پستهای سخت انجام شود ،به نحوی که فشار زیادی به ایشان وارد نشود.

6-آْموزشهای لازم و نظارت دقیق بر رفتار سربازان انجام گیرد.خصوصاً آموزشهای مربوط به نحوه بکارگیری سلاح

ب-راهکارهای تأسیسی:

مراکز ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی در کلیه یگانهای نظامی تأسیس شود ،به نحوی که هر سربازی که وارد محیط خدمت می شود از نظر روانی مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت داشتن مشکلات روانی(چنانچه در مقطع ورود به خدمت مشخص نشده و یا بعداً مبتلا شده است)از خدمت و یا وظایف خاصی مانند نگهبانی معاف گردد.

ج-تحقیقات تکمیلی:

به منظور غنای پژوهش حاضر ،پیشنهاد می گردد عناوین و موضوعات ذیل مورد تحقیق مستقل قرار گیرد:

1-در هر یک از نیروها(به غیر از وزارت دفاع و پشتیبانی که درصد فراوانی خودزنی در آن در ظرفیت جنایی می باشد)به طور مستقل تحقیقی در زمینه خودزنی انجام گیرد.

2-در تحقیقی مستقل ،ظرفیت جنابب نرخ خودزنی در سال ،جهت هریک از نیروها مشخص گردد و علل افزایش کمی آن نیز تعیین شود.

3-با توجه به اینکه انگیزه خودزنی منجر به جرح و منجر به فوت متفاوت است ،بنابراین لازم است جهت هرکدام تحقیق مستقل صورت گیرد.

این پژوهش در 5 فصل و 174 صفحه در معاونت قضایی و حقوقی(اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم)سازمان قضایی نیروهای مسلح انجام پذیرفته و مستندات تحقیق و گزارش نهایی آن با حفظ طبقه بندی های متعارف قابل دسترس تمامی علاقمندان ،بویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد.

جرم اهانت

 بیان مسأله و اهداف تحقیق :

حفظ نظم و ارتباط ، رعایت سلسله مراتب ، مراقبت از اقتدار و تحکیم موقعیت فرماندهی و نیز پایداری عزت نفس پایوران و سربازان وظیفه ، از مبرم ترین نیازهای نیروهای مسلح است . از این رو ، لازم است روابط میان فردی آنان در یگان های نظامی و انتظامی به طور شفاف تعریف شود تا دستورات بدون مقاومت به دامنه های سطوح پایین منتقل و به خوبی اجرا گردد و در عین حال از هرگونه اهانت و توهین طرفین نیز خودداری شود .

آسیب شناسی اهانت مادون به مافوق و برعکس ، و نیز اهانت پایوران به غیر نظامیان ، ما را در جهت کشف علل ، عوامل ، انگیزه ها و زمینه های مؤثر برارتکاب جرایم مذکور جهت پیشگیری از آنها به عنوان هدف اصلی تحقیق . موفق خواهد کرد .

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری :

روش تحقیق این پژوهش ، «پیمایشی » است . این شیوه ، یک روش منظم جمع آوری اطلاعات است که بیشتر به منظور کشف روابط بین متغییرها و مستندسازی فرضیه هایی که به صورت علت و معلولی صورت بندی شده اند ، مورد استفاده قرار می گیرد .

دراین پژوهش ، به منظور اندازه گیری دقیق متغییرهای موجود در 23 سؤال تحقیق ، از چهارنوع ابزار سنجش به شرح ذیل استفاده گردیده که اطلاعات به دست آمده نیز به وسیله نرم افزار (SPSS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

ضمناً جامعه آماری این پژوهش ، به لحاظ نوع مأموریت ، اختصاص به نیروهای انتظامی دارد .

1_ سیاهه (فرم ) جمع آوری اطلاعات پرونده های اهانت در سال 1381 ، با حجم نمونه بیش از 300 پرونده .

2_ آزمون نظرسنجی از فرماندهان ، درباره علل و عوامل جرم مذکور با جامعه آماری بیش از 200 فرمانده .

3_ آزمون نظرسنجی از متهمین و محکومین .

4_ آزمون سازگاری بیرام بل .

فرضیه های تحقیق :

با انجام مطالعه « پایلوت » و نظرسنجی از گروه های مخاطب ، حدود 170 عنوان از علل ، عوامل ، زمینه ها و انگیزه های ارتکاب جرایم «اهانت مادون به مافوق » ، «اهانت مافوق به مادون » ، «اهانت به غیرنظامیان » ، در قالب سه دسته «درون سازمانی » و «برون سازمانی » و «درون فردی » تلخیص و تفکیک سازی گردید که گزیده ای از این فرضیه ها عبارتند از :

1_ عدم توجه برخی از فرماندهان به روحیات کارکنان .

2_ وجود تبعیض ، بویژه در تقسیم کار .

3_ عدم اطلاع از آیین نامه های انضباطی .

4_ عدم دقت در انتخاب افراد برای پست های مختلف .

5_ پایین بودن آستانه تحمل کارکنان .

6_ اختلالات روانی و شخصیتی .

7_ ضعف آموزش مربوط به چگونگی برخورد با ارباب رجوع .

8_ ضعف آگاهی شهروندان از قوانین و مقررات .

خلاصه تحلیل یافته ها :

الف ) راهکاراصلاحی :

در این تحقیق ، 14 عنوان راهکار اصلاحی پیشنهاد شده است که نمونه هایی از آنها به شرح ذیل می باشد :

کنترل و نظارت براعمال فرآیند رفتار اخلاقی درکارکنان «ناجا » در پست های گوناگون .

اعمال متناسب مجازات با رفتار مجرمانه اهانت .

افزایش سن شروع سربازی .

توجه به سوابق فردی و اجتماعی کارکنان در گزینش ، برای پست های سازمانی .

آموزش آیین نامه های انضباطی .

آموزش تخصصی مأموریت های «ناجا » بویژه مدیران میانی .

کنترل کارکنانی که با مردم سروکار دارند .

راهکارهای تأسیسی :

تأسیس مراکز مشاوره و راهنمایی برای کارکنان «ناجا »

تحقیقات تکمیلی :

به منظور غنای پژوهش حاضر ، 17 عنوان پژوهشی مرتبط با موضوع تحقیق پیشنهاد شده است که شماری از این عناوین عبارتند از :

1_ نیاز سنجی آموزشی مدیریت ، بویژه مدیران میانی در بخش های مختلف «ناجا ».

تعیین استاندارد ویژگیهای روانی ، جسمانی و مهارتی برای هر مأموریت .

بررسی عوامل مؤثر بر متابعت سازمانی کارکنان «ناجا ».

بررسی تأثیرات فشار کاربرکارکنان «ناجا »

بررسی بهداشت روانی کارکنان «ناجا »

بررسی سطح تحمل روانی کارکنان «ناجا »

بررسی چگونگی کشف علمی جرم اهانت در «ناجا »

بررسی روشهای هنجارپذیری سازمانی سربازان وظیفه در «ناجا »

بررسی هیجان خواهی سربازان در نیروی انتظامی .

بررسی عوامل مؤثر بررضایت شغلی کارکنان «ناجا »

گزارش نهایی این پژوهش ، تحت عنوان : «بررسی علل و انگیزه های ارتکاب جرم اهانت در نیروی انتظامی و ارائه راهکارهای اجرایی جهت پیشگیری از وقوع آن » در پنج فصل و (266) صفحه در معاونت قضایی و حقوقی _ اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم _ انجام پذیرفته و با رعایت طبقه بندی های متعارف ، قابل دسترسی برای تمامی علاقمندان ، بویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد .

جرم خوابیدن سرپست

بیان مسأله و اهداف تحقیق:

یکی از شرایط نیروهای مسلح کارا و توانمند ،وجود نیروهای زیاد و هوشیار است .در هر کشور ،نیروهای مسلح بر پایه سه رکن :سازمان ،سلاح و نیرو استوار است .عده ای معتقدند که وجود نیروهای آموزش دیده و توانمند از دو رکن دیگر مهمترند.یکی از وظایف مهم نیروهای مسلح ،حفظ نظم و حراست از محیط نظامی است.هر یگان نظامی موظف است از پیرامون خود حفاظت کند.بدین منظور ، پست نگهبانی در مناطق حساس یگان های نظامی تعیین شده که در هر پست ،گمارده می شود و این نگهبانان در مدت زمان خاصی نگهبانی می دهند.

یکی از آسیب هایی که متوجه امر نگهبانی در نیروهای مسلح است ،خوابیدن سرپست است .سربازان یا پایورانی که نگهبانی می دهند ،به علل زیادی از جمله خستگی ،به خدمت ،فشار کار ،کمبود نیرو و محیط خاص نگهبانی در پست نگهبانی این امر ،احتمال آسیب پذیری یگان نظامی را افزایش می دهد.در زمان جنگ سرپست می تواند ضربات جبران ناپذیری به نیروهای مسلح وارد کند؛ چون استفاده از فرصت مناسب ،به آسانی وارد یگان نظامی می شود و به اهداف خود می رسند و در زمان صلح نیز باعث بی دفاع شدن یگان های نظامی می گردد.به همین علت قانونگذار ،خوابیدن سرپست را جرم تلقی کرده و مواردی از قانون مجازات نیروهای مسلح را به آن اختصاص داده است.

با توجه به مطالب فوق ،شناسایی علل و عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم خوابیدن سرپست و ارائه راهکارهای اجرایی و اصولی جهت پیشگیری از وقوع جرم ،به عنوان هدف اصلی تحقیق ،امری ضروری قلمداد می گردد.

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری:

روش تحقیق این پژوهش ،«پیمایشی» است.روش تحقیق پیمایشی ،روش منظم جمع آوری اطلاعات است که بیشتر به منظور کشف روابط بین متغیرها و مستندسازی فرضیه هایی که به صورت علت و معلولی صورت بندی شده اند ،مورد استفاده قرار می گیرد.

در این پژوهش ،به منظور اندازه گیری دقیق متغیرهای موجود در 35 سؤال تحقیق ،از پنج نوع ابزار سنجش به شرح ذیل استفاده گردیده که اطلاعات به دست آمده نیز به وسیله نرم افزار(SPSS)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

1-سیاهه(فرم)جمع آوری اطلاعات پرونده ها

2-آزمون نظرسنجی از فرماندهان ،درباره علل و عوامل جرم موصوف

3-آزمون نظرسنجی از متهمین و محکومین

4-پرسشنامه نظرسنجی از سربازان عادی(غیرمجرم)در پادگان ها

5-آزمون هنجاریابی شخصیت(MMPI) ویژه محکومین

فرضیه های تحقیق:

با انجام مطالعه «پایلوت» و نظرسنجی از گروه های مخاطب ،بیش از 80 عنوان از علل ،عوامل ،زمینه و انگیزه ارتکاب جرم خوابیدن سرپست در قالب سه دسته«درون سازمانی» ،«برون سازمانی» و «درون فردی» تلخیص و تفکیک سازی گردید که گزیده ای از این فرضیه ها عبارتند از:

نامناسب بودن محل پست نگهبانی .

عدم سرکشی و بازدید مستمر مسؤولان از پست های نگهبانی

نگهبانی های طولانی مدت و یکنواخت.

استفاده از عناصر نگهبان در سایر امور و خستگی ناشی از آن

وجود تبعیض در بین افراد و سازمان های نظامی

عدم توجه مسؤولان به مسائل و مشکلات روحی و روانی و بیماری های جسمی افراد زیر جمع

عدم سازگاری فرد با محیط خدمت به دلیل ویژگی های شخصیتی

فقر اقتصادی و مشکلات مالی و دو شغله یا چند شغله بودن افراد

شرایط آب و هوایی و اثرات آن بر انسان

وجود روحیه رفاه طلبی و تنبلی در فرد نگهبان.

خلاصه تحلیل یافته ها:

الف)راهکار اصلاحی:

در این تحقیق، 27 عنوان راهکار اصلاحی پیشنهاد شده است که نمونه هایی از آنها به شرح ذیل 
می باشد:

-نظارت و کنترل در زمینه اعمال و اجرای استانداردهای ساعات کار و استراحت سربازان

-اعطای مسؤولیت مناسب با توان جسمی و روانی سربازان

-معاینه دقیق پزشکی و روانی ،قبل از ورود به خدمت سربازان

-نظارت و کنترل بر اعمال و رعایت عدالت در تقسیم کار ،توسط فرماندهان مستقیم سربازان

-نظارت و کنترل بر اعمال عوامل مؤثر بر انگیزه خدمتی سربازان وظیفه

-نظارت و کنترل بر اعمال برنامه شیفت های نگهبانی بهینه شده

-نظارت و کنترل بر رعایت استاندارد تعداد نیروهای نگهبانی در یگان خدمتی

-اعمال و اجرای محدودیت انتظارات از سربازان در زمینه های نظامی

-عدم بکارگیری سربازان وظیفه در امور شخصی فرماندهان و مسؤولان

-آموزش مهارت های زندگی در نیروهای مسلح برای سربازان وظیفه

ب)راهکارهای تأسیسی:

تأسیس مراکز مشاوره و راهنمایی به سربازان وظیفه در یگان های نیروهای مسلح

ج)تحقیقات تکمیلی:

به منظور غنای پژوهش حاصر ،17 عنوان پژوهشی مرتبط با موضوع تحقیق پیشنهاد شده است که نمونه هایی از آنها عبارتند از:

·  نیازسنجی امکانات تسهیل کننده خدمت سربازی

·  نیازسنجی امکانات معیاری خدمت سربازی

·  بررسی تناسب ویژگی های سربازان با وظایف محوله

·  بررسی شیوه های مدیریت مناسب در سازمان نیروهای مسلح ،بویژه در سطح مدیریت میانی و فرماندهان مستقیم سربازان

·  بررسی نگرش جامعه و جوانان به انجام خدمت وظیفه عمومی

·  بررسی و مطالعه درباره چگونگی امکانات و ویژگی های سربازان در رابطه با انتظارات سازمانی از آنان

·  بررسی و مطالعه انواع توجیهات ضروری سازمان نیروهای مسلح به سربازان وظیفه

·  بررسی روابط رسمی و غیررسمی میان فردی بین کارکنان پایور و وظیفه

گزارش نهایی این پژوهش ،تحت عنوان:«بررسی علل و انگیزه های جرم خوابیدن سرپست و ارائه راهکارهای اجرایی مؤثر جهت پیشگیری از وقوع آن»در پنج فصل و (206) صفحه در معاونت قضایی و حقوقی-اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم-انجام پذیرفته و با رعایت طبقه بندی های متعارف ،قابل دسترسی برای تمامی علاقمندان ،بویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد.

جرم ایراد ضرب وجرح

بیان مسأله واهداف تحقیق:

از نظر جامعه شناسان وجرم شناسان کیفری ؛ جرم ضرب وجرح ، جزو جرایمی است که شدت وضعف آن در نقاط مختلف وبرحسب شرایط زمانی وکیفری ، متغیر است وبه لحاظ فقر فرهنگی ویا وجود نارسائی ها ومسائل اقتصادی واجتماعی مشاهده می شود ( هرچند این عوامل در جوامع گذشته بیش از امروز رایج بوده است ) ؛ لیکن امروزه نیز عوامل مختلفی چون خصوصیات قومی ، شخصیتی ، خصوصیات جغرافیایی ، عوامل مزاجی ونیز محیط زندگی ، در بروز این جرم مؤثر می باشند .

در سازمان های نظامی ، به لحاظ نوع مأموریت وویژگی های ساختاری ومحیطی ، همواره امکان ابراز پرخاشگری وجود دارد. تعارض بین شخصیت فرد به هنگام ایفای نقش سازمانی ونقش خارج از سازمان ونیز احساس ظلم و تبعیض و عدم دستیابی به انتظارات درمحیط های نظامی از جمله محرک های ابراز رفتارهای پرخاشگرانه فردی که گاه ممکن است به جرم ضرب و جرح نیز بینجامد می باشد .

به هر شکل ، بروز پرخاشگری و ایراد ضرب و جرح در زمینه « روابط بین فردی درون سازمانی » گاه « برون سازمانی » و حتی « روابط درون فردی » کارکنان سازمان نظامی اختلال ایجاد می نماید و روابط درون سازمانی را به مخاطره می اندازد و به اهمیت شغلی و روانی افراد سازمان نظامی خدشه وارد می سازد . لذا این پژوهش ، به بررسی عوامل مؤثر در بروز جرم ایراد ضرب و جرح در بین کارکنان سازمان نیروهای مسلح وارائه راهکارهای مؤثر اجرایی جهت پیشگیری از آن می پردازد .

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری :

طرح تحقیق این پژوهش «پیمایشی است . روش پیمایشی ، یک روش منظم جمع آوری اطلاعات می باشد که بیشتر به منظور کشف روابط بین متغییرها و مستند سازی فرضیه هایی که به صورت علت و معلولی صورت بندی می شوند ، مورد استفاده قرار می گیرد .

دراین پژوهش ، به منظور اندازه گیری دقیق متغییرهای موجود ، از پنج ابزار سنجش برای 42 سؤال تحقیق استفاده شده است .

·  سیاهه (فرم ) جمع آوری اطلاعات پرونده های ایراد ضرب و جرح در دادگاه های نظامی سراسر کشور

·  آزمون نظرسنجی از فرماندهان ، درباره علل و عوامل جرم مذکور .

·  آزمون نظرسنجی از متهمین و محکومین .

·  آزمون هنجاریابی شخصیت (MMPI) ویژه محکومین پایور و سرباز .

·  آزمون سازگاری «بیرام بل » ویژه محکومین نظامی .

فرضیه های تحقیق :

با انجام پایلوت و نظرسنجی از گروه های مخاطب ، بیش از 160 فرضیه به عنوان علت ، عامل ، زمینه و انگیزه ارتکاب جرم ایراد ضرب و جرح در قالب سه دسته ( درون سازمانی) ( برون سازمانی )  و ( درون فردی ) تلخیص و تفکیک سازی گردید که گزیده ای از این فرضیه ها عبارتند از :

·  عدم آشنایی کامل کارکنان به آئین نامه انضباطی و مجموعه مقررات و قوانین .

·  واگذاری مأموریت های خارج از توان به افراد .

·  ضعف فرماندهان و مسؤولان در نظارت و کنترل بر روابط زیر جمع .

·  اعمال تنبیهات نامتعارف و خارج از اختیارات و مفاد آیین نامه انضباطی .

·  عدم رسیدگی جدی به مشکلات و خواسته های منطقی و به حق کارکنان .

·  عدم توجه به شخصیت متقابل افراد در سازمان .

·  کمبود امکانات در درون سازمان .

·  عدم برخورد قاطع مراجع قضایی ، و چند گانه بودن نظرات آنان .

·  تأثیرگذاری خرده فرهنگ های حاکم در جامعه ، برروی افراد .

·  داشتن روحیه پرخاشگری و ناسازگاری در بعضی از کارکنان .

خلاصه نهایی یافته ها :

الف ) راهکارهای اصلاحی :

نظارت و کنترل در زمینه اعمال ساز و کار مناسب ، جهت کنترل هیجان کارکنان سازمان نیروهای مسلح .

نظارت و کنترل در زمینه اعمال و اجرای ساز و کار مناسب ، جهت نظارت و کنترل در ساعات غیراداری .

آموزش استاندارد روابط رسمی و غیر رسمی پایوران وسربازان وظیفه.

آموزش استاندارد روابط  رسمی وغیررسمی پایوران با یکدیگر .

آموزشاستاندارد روابط رسمی وغیررسمی سربازان وظیفه با یکدیگر.

آموزش تخصصی فرماندهان در رابطه با کشف علمی جرایم.

برگزاری مراسم مذهبی، فرهنگی وملی برای کارکنان نیروهای مسلح.

ایجاد موقعیتهای سازمانی ، جهت دریافت امتیازات ویژه ، به واسطه مشاغل سخت.

ب ) تحقیقات تکمیلی:

به منظور غنای پژوهش حاضر، 36عنوان پژوهش مرتبط باموضوع تحقیق پیشنهاد شده است که شماری از آنها عبارتند از :

بررسی جایگاه ارزشی سازمان نیروهای مسلح در جامعه.

بررسی استرس زایی مشاغل گوناگون در سازمان نیروهای مسلح.

بررسی نگرش جوانان به خدمت وظیفه عمومی در نیروهای مسلح.

بررسی سطح تحمل پایوران سازمان نیروهای مسلح در برابر استرس های شغلی.

بررسی نقش امکانات رفاهی در بهداشت شغلی در سازمان نیروهای مسلح .

بررسی ویژگی های مناسب نیروی انسانی برای جذب در سازمان نیروهای مسلح.

بررسی عوامل مؤثر در فرهنگ سازمانی نیروهای مسلح.

بررسی سطح هیجان طلبی کارکنان نیروهای مسلح در یگان های مختلف، وتعیین استانداردهای مورد نیاز.

بررسی میزان وعوامل مؤثر در انضباط نظامی در سازمان نیروهای مسلح.

گزارش نهایی این پژوهش ، تحت عنوان « بررسی علل ارتکاب جرم ایراد ضرب و جرح در نیروهای مسلح و ارائه راهکارهای اجرایی جهت پیشگیری از وقوع آن » در 5 فصل و 256 صفحه در معاونت قضایی و حقوقی اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم انجام پذیرفته است و با حفظ طبقه بندی های متعارف ، قابل دسترس برای تمامی علاقمندان ، به ویژه پژوهشگران نظامی وا نتظامی می باشد .

جرم سرقت

بیان مسأله و اهداف تحقیق:

یکی از متداول ترین و قدیمی ترین جرایم در جوامع ،جرم سرقت است که وجود مشکلات اقتصادی ،اجتماعی و گاه فرهنگی نیز در جوامع امروز ،اشکال ساده تا بسیار پیچیده ای را به این جرم بخشیده اند.در واقع هنگامی که عدالت اجتماعی و اقتصادی در جامعه کاهش یابد ،جرم سرقت با تمام پیچیدگی های خاص خود ،شیوع قابل توجهی پیدا می کند.از جهتی ،وقتی جرم در جامعه وجود داشته باشد ،کلیه سازمان ها و نهادهای اجتماعی را نیز تحت تأثیر خویش قرار می دهد.که از آن جمله می توان به سازمان«نیروهای مسلح» اشاره کرد که به واسطه گستردگی و ابعاد گوناگون شغلی و سازمانی و ویژگی ها ی تشکیلاتی و ساختاری ،همواره در معرض تهدید و تعرض قرار دارد و به همین دلیل و دلایل دیگر ،موقعیت های مهیاسازی جهت بروز برخی جرایم را از جمله سرقت فراهم می سازد.لذا بررسی علمی عامل یا عوامل این پدیده در سازمان نیروهای مسلح و مقایسه آن با جامعه غیرنظامی و نیز دستیابی به مناسب ترین راه ها جهت کنترل و جلوگیری از افزایش آن یک ضرورت محسوب می شود.

روش تحقیق و ابزار اندازه گیری:

روش پژوهش در این تحقیق «پیمایشی»است.

از این روش به منظور کشف داده ها یا اطلاعاتی استفاده می شود که از طریق آنها می توان روابط بین متغیرها را مورد بحث و بررسی قرار داد و نسبت به مستندسازی فرضیه هایی که به صورت علت و معلولی صورت بندی می شوند ،اقدام نمود.جهت بررسی 53 سؤال این پژوهش ،از روش آمار توصیفی ضریب همبستگی پیرسون ،2 X انطباق ،تحلیل واریانس یک طرفه و تحلیل رگرسیون چند متغیری استفاده شده است.

به منظور اندازه گیری دقیق متغیرهای موجود در سؤالات تحقیق ،از 5 ابزار سنجش(پرسشنامه)استفاده شده است:

1-سیاهه جمع آوری اطلاعات پرونده ها

2-آزمون نظرسنجی از فرماندهان و مسؤولان یگان های نیروهای مسلح

3-آزمون نظرسنجی از محکومین جرم سرقت در بندهای نظامی در سراسر کشور

4-پرسش نامه اطلاعات کلی از«محکومین غیرنظامی»سرقت.

5-آزمون شخصیتیMMPI(71 سؤالی)ویژه محکومین غیرنظامی سرقت

فرضیه های تحقیق:

با انجام مطالعه پایلوت و تحقیقات میدانی و پردازش توصیفی داده ها ،بیش از 450 مورد فرضیه به عنوان علل و عوامل ،انگیزه ها و زمینه های مرتبط با ارتکاب جرم سرقت در قالب سه دسته کلی سرقت لوازم و وسایل نظامی ،سرقت اسلحه و مهمات و سرقت از اشخاص دسته بندی و تفکیک سازی گردید.

گزیده ای از این فرضیه ها عبارتند از:

1-عدم رعایت دقیق صلاحیت های افراد در انتصاب ها

2-کمبود نیروی انسانی و امکانات مورد نیاز جهت حفاظت از اماکن و انبارها و تجهیزات

3-ضعف آموزش های توجیهی در بدو خدمت و حین خدمت ،نسبت به قوانین و مقررات

4-بکارگیری سربازان وظیفه در امور اسلحه خانه و انبارهای مهمات.

5-ضعف حسابداری و صورت برداری دقیق از انبارها و عدم توجه به کسری های جزئی

6-ضعف بنیه مالی پرسنل وظیفه و عدم پرداخت بموقع استحقاقی به ایشان

7-عدم برخورد قاطع مسؤولان با افراد خاطی و مجرم

8-حضور و تردد افراد غیرمجاز به داخل انبارها و عدم کنترل دقیق ،هنگام ورود به خروج

9-سهل انگاری فرد نسبت به نگهداری سلاح ها و اموال و لوازم نظامی و شخصی

10-وجود اختلالات روانی و زمینه های ارتکاب جرم در برخی از کارکنان

خلاصه تحلیل نهایی یافته ها:

در فصل آخر تحقیق ،راهکارهای کاربردی و اجرایی به تفصیل پیشنهاد شده است که در ذیل به اختصار ،رئوس کلی برخی از آنها ارائه می گردد:

الف)راهکارهای اصلاحی:

این موضوع غالباً متوجه نوع کارایی و اصلاح کارکرد نهادهای مستقر و مرتبط با نیروهای مسلح می باشد:

1-تشکیل بانک اطلاعات شغلی –روانی-اجتماعی پایوران و سربازان وظیفه

2-آموزش سربازان با توجه به اهداف آموزش ،فرآیند آموزشی ،ابزار و تکنیک های آموزشی و ... به منظور پیشگیری از وقوع جرم سرقت

3-مراقبت وژه و نامحسوس از مظنونین و افراد سابقه دار در جرم سرقت و بکارگیری آنان در مشاغل کم خطر

4-تعدیل وضعیت اقتصادی پرسنل بویژه در مشاغل صرف نظامی ،به عنوان افزایش ضریب بازدارندگی و پیشگیرانه پدیده سرقت.

5-تقویت سیاست های حمایتی از سربازان وظیفه نظیر :تخصیص هزینه ایاب و ذهاب و پوشاک مناسب

6-استفاده از روش های مدرن نگهبانی و نظارتی به منظور کاهش میزان دسترسی نیروی انسانی به وسایل و لوازم در مکان هایی که امکان احتمال سرقت در آن زیاد است ،نظیر انبارها ،پارکینگ خودروها و ....

7-تعدیل فاصله محل خدمت و محل زندگی ،بویژه برای سربازان وظیفه

ب)راهکارهای تأسیسی:

-تأسیس و راه اندازی مراکز ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی در یگانهای نیروهای مسلح

ج)تحقیقات تکمیلی:

1-بررسی و مطالعه شرایط مؤثر محیطی بر پدیده سرقت در نیروهای مسلح

2- بررسی و مطالعه نحوه حفاظت فیزیکی مکان های مختلف نظامی و غیرنظامی و ارائه طبقه بندی دقیق از آن

3-بررسی نحوه انبارداری و حسابرسی مکان های غیرنظامی و نظامی و ارائه طبقه بندی برای آن

گزارش نهایی این پژوهش تحت عنوان«بررسی علمی علل و انگیزه های ارتکاب جرم سرقت در نیروهای مسلح و مقایسه آن با جامعه غعیرنظامی» در 5 فصل و 144 صفحه در معاونت قضایی و حقوقی(اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم)انجام پذیرفته و مستندات تحقیق ،نمایه سازی شده است و با حفظ طبقه بندی های متعارف ،قابل دسترسی تمامی علاقه مندان ،بویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد.

جرم مواد مخدر بیان مسأله و اهداف تحقیق: از جمله انحرافاتی که صدمات جبران ناپذیر به جوامع بشری وارد می سازد ،جرایم مربوط به مواد مخدر است متأسفانه کشور ما به لحاظ وضعیت جغرافیائی ،اقتصادی و اجتماعی طی سال های اخیر ،در معرض آلودگی بیشتر به مواد مخدر قرار گرفته است که به دو شکل(قاچاق)و (اعتیاد)بروز و ظهور داشته است.نیروهای مسلح نیز به عنوان بخشی از جامعه ،تبعاً در معرض ابتلا به این بلیه خطرناک قرار دارند با توجه به حساسیت و ضرورت حفظ اقتدار سازمان نیروهای مسلح بررسی موضوع(مواد مخدر)و (پیشگیری از شیوع آن)از اهمیت زیادی برخوردار می باشد چرا که ثبات و امنیت حکومت و شرافت و اقتدار ملت ،تحت صلابت و سلامت نیروهای مسلح بوده و هرگونه خللی در آن ممکن است امنیت و دفاع ملی را خدشه دار نماید. از این رو تحقیق حاضر سعی در بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به مواد مخدر در نیروهای مسلح دارد و به تبیین علل و عوامل و زمینه ها و انگیزه های گرایش سربازان وظیفه و پایوران به مواد مخدر می پردازد تا با سبب شناسی و تشخیص زمینه های آسیب پذیری راهکارهای مناسب و ویژه ای به منظور پیشگیری از ارتکاب به این جرم در نیروهای مسلح ارائه شود. روش تحقیق و ابزار اندازه گیری: با مطالعه پایلوت و نظرخواهی از فرماندهان و مسئولین نیروهای مسلح و برخی از قضات سازمان قضایی و نیز تجارب موجود و اطلاعات اولیه پرسشنامه ای متناسب با شخصیت مخاطبین تهیه گردید و تعداد 190 نفر از محکومین به جرم مواد مخدر(کل محکومین حاضر در بندهای نظامی زندان های سراسر کشور در بهار سال 77)به آن پاسخ دادند ،که از این تعداد 50 نفر محکومین پایور و 140 نفر محکومین سرباز وظیفه بوده اند.پرسشنامه شامل 33 سؤال گزینه ای و یک سؤال تشریحی بوده و بدین وسیله اطلاعاتی راجع به پیشینه خانوادگی ،شخصیتی ،وضعیت اقتصادی ،وضعیت خدمتی ،نحوه تهیه مصرف مواد مخدر ،ارتباطات خانوادگی و اجتماعی و ... مخاطب جمع آوری شده اطلاعات مأخوذه با استفاده از نرم افزار S.P.S.S مورد پردازش آماری و تعیین درصد فراوانی و داده پردازی توصیفی قرار گرفت. فرضیه های تحقیق: با برگزاری کمیسیون های(مجامع استانی پیشگیری از وقوع جرم در نیروهای مسلح)تعداد کثیری از فرضیه ها که شامل علت – عامل – زمینه و انگیزه ارتکاب جرم مواد مخدر می باشد به دست آمد و بر مبنای روش عامل بندی به دو دسته عوامل درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم بندی گردید و با حذف موارد تکراری و متشابه ،65 فرضیه تلخیص گردید و به عنوان علل و عوامل تأثیر گذار بر ارتکاب جرایم مربوط به مواد مخدر مورد بررسی قرار گرفت.در زیر به نمونه هایی از این فرضیات اشاره می گردد: 1-اهمیت ندادن برخی از فرماندهان و مسئولین نسبت به سرمایه گذاری فرهنگی در یگان ها 2-عدم گزینش صحیح و حذف افراد نامناسب در نیروهای مسلح 3-عدم امکانات و تسهیلات ورزشی و تفریحی مناسب ،جهت غنی سازی اوقات فراغت کارکنان وظیفه 4-عدم رسیدگی جدی به مشکلات روحی پایوران و سربازان وظیفه 5-ارتباط پرسنل در مناطق مرزی و جرم خیز با افراد آلوده و معتاد 6-استعمال مواد مخدر به عنوان تسکین دهنده آلام و ناراحتیهای روحی و عصبی 7-مشکلات مالی و فقر اقتصادی 8-تهاجم فرهنگی و توطئه عوامل بیگانه به منظور تضعیف نظامی اسلامی. 9-عدم وحدت رویه و برنامه ریزی و اجرا ،توسط نهادهای ذی ربط مبارزه با مواد مخدر 10-عدم تفکیک و جداسازی محکومین به جرم مواد مخدر با محکومین دیگر جرائم در بندهای نظامی خلاصه تحلیل نهایی یافته ها: راهکارهای به دست آمده در 3 دسته ذیل ارائه شده است. الف)راهکارهای اصلاحی: تعداد 196 راهکار پیشنهادی در کمیسیونهای(مجامع استانی پیشگیری از وقوع جرم در نیروهای مسلح)به گروه های کار تخصصی هفت گانه(قضایی و حقوقی-آموزش-روانشناسی و علوم اجتماعی-عقیدتی سیاسی و امور فرهنگی-حفاظت-بازرسی-اقتصادی و معیشتی)ارائه گردید و پس از ساعت ها کار کارشناسی ،راهکارهای مختلفی تولید گردید که اصولی ترین و کاربردی ترین آن عبارتست از: (اتخاذ سیاست جنائی واحد دفعی و پرهیز اکید از سیاستهای حمایتی جهت اصلاح و ترک معتادین در نیروهای مسلح)لذا پیشنهاد می گردد پس از اطلاع رسانی بهینه و تعیین ضرب العجل ،برخورد شدید ، قاطع ،بی امان و مستمر علمی و عملی جهت کشف و رسیدگی به جرایم مذکور اعم از حمل ،خرید و فروش ،قاچاق و مصرف موادر مخدر ،با پایوران و سربازان وظیفه مبتلا ،به هر شکل و به هر میزان ابتلا در نیروهای مسلح صورت پذیرد. چرا که چنین برخوردی خود نیز ماهیت پیشگیری به مفهوم اعم کلمه را دارا می باشد و صبغه ترعیبی چنین سیاستی ،ماهیت بازدارندگی از مجرمین بالقوه را به دنبال خواهد داشت.(اگر چه ممکن است در جامعه غیرنظامی سیاست حمایتی به طور نسبی قابل قبول باشد.) ب)راهکارهای تأسیسی: 1-تأسیس مراکز مشاوره و تشخیص اختلالات شخصیتی و روانی افراد. 2-ایجاد رسته بازرسی در نیروهای مسلح 3-ایجاد الزامات قانونی و تشکیلاتی نهادهای قضایی در نیروهای مسلح 4-ایجاد دژبان واحد در نیروهای مسلح 5-ایجاد زندان مستقل نظامی و تفکیک دقیق محکومین مرتبط با مواد مخدر از سایر محکومین نظامی ج)تحقیقات تکمیلی: عناوین تحقیقات تکمیلی به دست آمده در این تحقیق 7 مووضع پژوهشی زیر می باشد که با همکاری پژوهشی مراکز تحقیقات و آموزش عالی نیروهای مسلح زمینه دستیابی به راهکارهای کاربردی به منظور جلوگیری از افزایش و ایجاد بستر مناسب جهت کاهش جرایم مواد مخدر در نیروهای مسلح را فراهم خواهد کرد. 1-بررسی ویژگی های روانی و شخصیتی مجرمین مواد مخدر در نیروهای مسلح 2-بررسی عوامل مؤثر بر اعتیاد سربازان وظیفه 3-بررسی راهکارهای کنترل مواد مخدر در محیط های نظامی 4-بررسی چگونگی استفاده بهینه از اوقات فراغت سربازان 5-بررسی عوامل مؤثر بر اعتیاد نیروهای پایور 6-بررسی عوامل مؤثر بر قاچاق مواد مخدر در مناطق آلوده و تدثیر آن بر نیروهای مسلح 7- بررسی روش های درمان معتادین به مواد مخدر در نیروهای مسلح (در صورت اتخاذ سیاست جنائی حمایتی) این پژوهش در پنج فصل و 186 صفحه در معاونت قضایی و حقوقی(اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم)سازمان قضایی نیروهای مسلح انجام پذیرفته و تمامی مستندات تحقیق نمایه سازی شده و با حفظ طبقه بندی های متعارف قابل دسترس تمامی علاقمندان به ویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد.

آزمون شخصیت MMPI  بیان مسأله و اهداف تحقیق در ارتباط با تبیین پدیده مجرمانه دوعامل کلی مطرح می باشد : اول : علل فردی رفتارهای مجرمانه است که به نقش عوامل جسمی و موقعیت های شخصیتی و حالت های روانی انسان ها تأکید دارد . دوم : علل اجتماعی است که بیشتر انحرافات و رفتارهای مجرمانه انسان ها را ناشی از ارتباطات اجتماعی یا سازمانی و موقعیت فرد در جامعه می داند . بدیهی است که ایجاد رفتار مجرمانه حاصل تعامل این دو علت اساسی می باشد . به طوری که عوامل فردی می توانند خمیر مایه های علل اجتماعی را فراهم سازند و از حاصل ترکیب این دو رفتار مجرمانه بروز نماید همچنین عوامل اجتماعی و سازمانی می توانند سازگاری روانی افراد را برهم زده و آنان را مسعد بروز جرم نمایند . از آن جا که یکی از عوامل مؤثر در ناسازگاری برخی از سربازان وظیفه در محیط خدمت ضعف شخصیت و عدم انطباق رفتاری با هنجارهای درون سازمانی می باشد و فآیند ناسازگاری نیز زمینه های ارتکاب تخلفات و جرایم را از سوی آنان فراهم می سازد و از طرفی هم به دلیل توزیع آنان در ابتدای خدمت بدون در نظر داشتن نوع مأموریت آن ها در یگان ها ، به طور طبیعی می توان پیامدهای ناگوار عدم نظم پذیری رفتارهای نابهنجار و در نهایت ارتکاب جرایم را مشاهده نمود . به همین لحاظ ضروری است که بررسی های علمی ، روانی و شخصیتی در مورد سربازان وظیفه بویژه سربازان بزهکار انجام گیرد تا با شناخت ساختار شخصیت و تحلیل رفتار آنها به لحاظ خصوصیات روحی ، روانی و عاطفی نسبت به بکارگیری مناسب آنان در لایه های مختلف بدنه نظامی و انتظامی نیروهای مسلح شاهد بهبود کارایی و هنجارپذیری آنان در محیط خدمت سربازی باشیم و به طریق اولی زمینه های مسؤولیت پذیری در عرصه اجتماع و زندگی به تناسب روحیات و ویژگی های شخصیتی ایشان مساعد گردد . روش تحقیق و ابزار اندازه گیری : طرح پژوهشی این تحقیق به روش ؛ پیمایشی عملی مقایسه ای پس رویدادی می باشد . هدف در طرح پژوهش عملی مقایسه ای پس رویدادی ، یافتن علت های احتمالی یک الگوی رفتاری است . بدین منظور آزمودنی هایی که دارای رفتار مورد مطالعه هستند با آزمودنی هایی که این رفتار در آنها مشاهده نمی شود مقایسه می شوند . این روش را غالباً پژوهش پس رویدادی می نامند . دراین تحقیق از یک نوع ابزار سنجش (پرسشنامه ) در قالب 71 سؤال دو جوابی (بلی ، خیر ) استفاده شده است و در کل بیش از 2800 نفر ( حجم نمونه از جامعه آماری ) که شامل 4 گروه سربازان در حال آموزش ، سربازان زندانی ، سربازان در حال خدمت و دانش آموزان نظامی می باشند ، به آن پاسخ داده اند . _ سؤالات پرسشنامه در واقع همان آزمون MMPI ( پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا ) می باشد که دراین تحقیق به بررسی ویژگی های شخصیتی و روانی افراد مورد سنجش می پردازد . سؤالات تحقیق و اطلاعات به دست آمده : در تحقیق ( هنجاریابی آزمون شخصیت بر روی سربازان وظیفه و مقایسه آن با هنجارملی ) تفاوت هریک از گروه های چهارگانه با جامعه ملی در میزان های بالینی آزمون شخصیتی ، به تفکیک در قالب هشت سؤال اصلی مورد بررسی قرار گرفته است . ( این میزان ها عبارتند از : دروغ پردازی ، اعتبار ، نمره اصلاح (رک گویی ، انتقاد از خود ) خود بیمارنگری ، افسردگی ، هیستری ، انحرافات اجتماعی _ روانی ، پارانویا (انکارهزیانی برونفکنی مشکلات خود ) اسکیزوفرنی (جنون جوانی تو هم قطع ارتباط با واقعیت ) و شیدایی (حساسیت ، زودرنجی ، خصومت نسبت به دیگران ، عدم اعتماد به نفس ، خوش بینی غیرمنطقی نسبت به آینده ) اطلاعات توصیفی دست آمده درخصوص هشت سؤال اصلی پژوهش به اختصار عبارتند از : 1_ دانش آموزان نظامی نسبت به جامعه ملی از سلامت روانی کاملی برخوردارند . 2_ سربازان زندانی نسبت به جامعه ملی از سلامت روانی کمتری برخوردارند و دچار مشکلات بیشتری می باشند . 3_ سربازان درحال خدمت نسبت به جامعه ملی در مجموع نسبتاً دارای سلامت روانی می باشند . 4_ سربازان درحین آموزش نسبت به جامعه ملی از سلامت روانی کاملی برخوردارند . 5_ میزان اغراق سربازان زندانی از دانش آموزان نظامی بیشتر است . 6_ میزان اغراق سرباز زندانی از سربازان درحال خدمت بیشتر است . 7_ میزان اغراق سربازان زندانی از سربازان در حین آموزش بیشتر است . 8_ سربازان درحال خدمت نسبت به سربازان در حین آموزش دچار مشکلات روانی بیشتری باشند . خلاصه تحلیل نهایی یافته ها : الف ) راهکارهای اصلاحی 1_ برگزاری آزمون شخصیت (MMPI) بر روی کلیه داوطلبین به خدمت سربازی در ابتدای ورود به خدمت . 2_ تعریف دقیق از موقعیت های خدمتی در نیروهای مختلف و توزیع مناسب و بهینه آنان برحسب یافته های آزمون مذکور . 3_ ارائه تسهیلات مناسب در نیروهای مسلح به منظور ارتقاء سطح بهداشت روانی سربازان. ب ) راهکارهای تأسیسی : 4_ راه اندازی مراکز خدمات مشاوره ای و راهنمایی در نیروهای مسلح . ج ) تحقیقات تکمیلی : 5_انجام تحقیق مستقل در زمینه ارزیابی مشکلات روانی در سربازان آموزشی در دوره های سه ماهه و در طی دو سال خدمت با توجه به موقعیت های گوناگون خدمتی . 6_ ارزیابی وظایف سربازان و موقعیت های جغرافیایی و خدمتی آنان در زمینه سختی محل خدمت . 7_ بررسی ویژگی های شخصیتی سربازان و نحوه انطباق آن با طبقه بندی خدمتی و طرح تقسیم نیروها. 8_ بررسی چگونگی افزایش بهداشت روانی سربازان وظیفه در محیط های خدمتی . این پژوهش در 5فصل و 221 صفحه در معاونت قضایی و حقوقی ( اداره کل عفو و پیشگیری از وقوع جرم ) انجام پذیرفته و مستندات تحقیق و گزارش نهایی و خلاصه آن نمایه سازی شده و با حفظ  طبقه بندیهای متعارف قابل دسترس تمامی علاقمندان بویژه پژوهشگران نظامی و انتظامی می باشد .